ÇELİK ÇOMAK
(SAKARYA)
Oyun Kökeni: Çelik Çomak, Türkiye (Sakarya / Kaynarca) kökenli bir oyundur.
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Çelik (Binmeli): Türkiye (Niğde / Çukurkuyu)
Çelik (Erzincan): Türkiye (Erzincan / Refahiye / Gökseki Köyü)
Çelik (Kahramanmaraş): Türkiye (Kahramanmaraş / Pazarcık ilçesi)
Çelik Çomak (Eskişehir): Türkiye (Eskişehir)
Çelik – Çubuk: Türkiye (Tunceli / Çemişgezek)
Gagar: Uygurlar
Gömme Çelik – Gömü: Türkiye (Mersin / Silifke)
Hümmet (Tak Çelik): Türkiye (Niğde / Koyunlu)
Lingiri: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
Met (Kastamonu): Türkiye (Kastamonu)
Met (Sakarya): Türkiye (Sakarya / Kaynarca)
Sülü Değnek: Türkiye (Malatya)
Vıtgıdi: Türkiye (Erzincan / Refahiye / Gökseki Köyü)
Oyunun Oynadığı Yer: Açık Alan
Oyun Türü: Sokak Oyunu (Düz, geniş, toprak veya çimlik bir alan)
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (En az 8 kişi ile oynanır)
Amaç: Oyun sonunda en az “gabak yiyen” oyuncu olmak.
Terimler:
Çelik: 20 cm boyunda, 2 cm genişliği ve 3 cm kalınlığında yuvarlak her iki ucu da düz kesilmiş sopaya verilen ad.
Çomak: 60 cm – 1 metre uzunluğunda sopa
Gabak: Sayı
Met Sopası: Çomak
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): Bir adet Çelik ve her oyuncu için birer adet Çomak.
Oyun Malzemelerinin Hazırlanışı: Çomağın ucu keser veya bıçak yardımıyla sivriltilir. Ayrıca oyuncuların elinden kaymasını önlemek ve tutma kolaylığı sağlamak için baş tarafı bıçakla düzeltilir. Çelik yuvarlak bir sopa parçasının her iki ucu da düz kesilerek elde edilir.
Kurallar: Bu oyun erkekler (8 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
– Çelik Çomak 8 veya 10 kişiyle oynanır.
– Oyun süresi yarım saat ile bir saat arasında değişmektedir.
– Oyun adını “çelik” ve “çomak” adı verilen oyun aletlerinden almaktadır.
Oyunun Oynanışı
֍ Bu oyun oyuncular tarafından met sopalarıyla oynanır.
Fakat üç noktada metten ayrılır.
– Metin kendisi,
– Metin üzerine koyulduğu aletin farklılığı,
– Ebenin karşıda beklemesidir.
֍ Oyuncular arasında gönüllülük esasıyla veya sayışma ya da kura çekme yöntemi ile bir ebe belirlenir.
֍ Adına “çelik” denilen 20 cm uzunluğunda yuvarlak her iki ucu da düz kesilmiş bir aletle oynanır.
֍ Met sopasına da “çomak” denilir.
֍ Oyuncu çeliği ya yere batırılmış 50 cm yüksekliğindeki bir çubuğun üzerinden kendi elindeki çomakla vurup ilerideki ebeye doğru gönderir ya da bir ucunu avucuna aldığı çomağa yerleştirip havaya zıplattığı çeliki çomağın kuyruğuyla ebeye doğru gönderir.
֍ Ebe yaklaşık 25 – 30 metre karşıda çeliği beklemektedir.
֍ Ebe elindeki çomakla çeliği karşılayıp geldiği yöne iade etmeye çalışır.
֍ Ebe karşıladığı çeliği, atan çocuğun gerisine gönderebilirse ebelikten kurtulur.
֍ Atan oyuncu ebe olur.
֍ Ebe çeliği diyelim ki atanı oyuncunun yönüne doğru kısa bir mesafe atabildi veya hiç vuramadı, çeliğin düştüğü noktadan oyunun başlangıç noktasına adımlanır.
֍ Ebe o kadar gabak yemiş sayılır.
֍ Bazı yerlerde buna sayı da denilir.
֍ Ebe olan oyuncuların içinde en fazla “gabak yiyen” oyunun mağlubu sayılır.
֍ Oyun aynı şekilde devam edip gider.
