SAKLAMBAÇ / SİNLENMECİK
Oyun Kökeni: Saklambaç / Sinlenmecik, Türkiye (Burdur) kökenli bir oyundur.
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Bakınacak: Özbekistan
Battı Buluk (Saklambaç): Türkiye (Niğde / Çukurkuyu)
Çaşınmak: Kırgızistan
Gizlenmecek: Özbekistan
Gizlempeçek: Türkmenistan
Hakkul – Hukkul: Türkiye (Tunceli / Çemişgezek)
Kumulmacak: Özbekistan
Marlamkaş: Kazakistan
Mirmillo: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
Saglanmaca: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
Saklambaç (Afyonkarahisar): Türkiye (Afyonkarahisar / Nuh köyü)
Saklambaç (Azerbaycan): Azerbaycan
Saklambaç (Sakarya): Türkiye (Sakarya / Kaynarca)
Saklambaç / Sinlenmecik: Türkiye (Burdur)
Saklambaç Üşüynen Bitti (Sobe Sobe): Türkiye
Yummaca: Türkiye (Kocaeli / Karamürsel / Kızderbent köyü)
Oyunun Oynadığı Yer: Açık Alan
Oyun Türü: Sokak Oyunu (Geniş bir alan)
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (En az 3 kişi ile oynanır)
Amaç: Ebenin saklanan oyuncuları bulması.
Terimler:
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): Herhangi bir malzeme kullanılmamaktadır.
Kurallar: Bu oyun kızlar ve erkekler (8 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
– Saklambaç / Sinlenmecik oyunu en az 3 kişi ile oynanır.
– Oyun ne kadar kalabalık oyuncu ile oynanırsa o kadar keyifli ve eğlenceli olur.
– Saklambaç / Sinlenmecik oyunu kazanımları:
- Akıl Yürütme Becerileri
- Algılama Becerisi
- Bağlamsal Düşünme
- Başarıyı Tebrik
- Bir Hareketi Sürdürme (Psikomotor Beceriler)
- Büyük Kas Gelişimi (Fiziksel Beceriler)
- Çeviklik
- Dayanışma (Duyuşsal Beceriler)
- Denge (Psikomotor Beceriler)
- Diğer Oyuncuların Duygularını Anlama
- Dikkat
- Dikkati Yoğunlaştırmak (Bilişsel Beceriler)
- Dil Gelişimi
- Düşünme Becerileri
- El ve Motor Becerileri
- El – Ayak Koordinasyonu (Psikomotor Beceriler)
- El – Göz Koordinasyonu (Psikomotor Beceriler)
- Hareketleri Hızlandırmak
- Hızlı Düşünme
- İletişim Becerileri
- İletişim ve Sosyalleşme (Sosyal ve Dil Becerileri)
- İnce Kas Becerileri (Psikomotor)
- İş Birliği
- İşitsel Zekâ
- Karar Verme (Bilişsel Beceriler)
- Konsantrasyon (Bilişsel Beceriler)
- Koşma
- Kurallara Uyma (Duyuşsal Beceriler)
- Küçük Kas Gelişimi (Psikomotor Beceriler)
- Mantık Yürütme
- Mesafe Algısı
- Odaklanma
- Otokontrol
- Oyuncuların Birbirleriyle Etkileşim Kurması
- Öz Güven (Duyuşsal Beceriler)
- Paylaşım
- Sabır
- Stratejik Düşünme
- Strateji Geliştirme (Bilişsel Beceriler)
- Tepki Hızı (Psikomotor Beceriler) Gelişimi Destekleme
Oyunun Oynanışı
֍ Önce ebe seçilir.
֍ Ebe seçiminin de çeşitli şekilleri vardır.
– Tekerlemeyle sayışabilirler; ancak genellikle şu şekilde olmaktadır:
Oyuncular ellerini uzatır ve “kompara pinyes” diyerek ellerini çevirirler. Örneğin üç kişiden ikisinin eli kapalı birinin eli açık gelirse, açık olan oyuncu ebelikten kurtulur. Ellerin ikisi açık, birisi kapalı gelirsi kapalı olan oyuncu ebelikten kurtulur. En sona kalan kişi ebe olur.
֍ Daha sonra kale seçilir; bu bir duvar, ağaç vb. olabilir.
֍ Ebe kaleye gider ve oyunculara sırtını döner.
֍ Gözlerini kapatır ve elliye kadar birer birer saymaya başlar.
֍ Diğer oyuncular, ebe sayarken, “Bakan bakan bir olsun; iki gözü kör olsun” derler ve etrafa saklanmak için kaçışırlar.
֍ Ebe saymayı bitirince arkasına, yanına saklanmayı önlemek için
“Önüm arkam, sağım, solum sobe, saklanmayan ebe” der ve arkadaşlarını aramaya başlar.
֍ Gördüğü oyuncunun ismini söyler ve koşarak kaleye gelip elini dokunur.
֍ İsmi söylenen oyuncu, ebeden önce gelip kaleye elini dokunursa sobelenmekten kurtulur.
֍ Bu şekilde sobelenen oyuncu, ebe olur.
֍ Ebe sayısı birden çok olursa, aralarında ebenin duymayacağı şekilde meyve veya çiçek adı tutarlar, sonra ebeye hangi meyve veya çiçeği beğendiğini sorarlar.
֍ Ebe “elma” derse, “elma” seçilen ebe olur ve oyun yeniden başlar.
֍ Ebe, sobelediği oyuncunun adını yanlış söylerse oyuncu “çanak çömlek patladı” diye bağırır ve ebenin sobelemesini kabul etmez.
֍ Saklambacın farklı köylerde farklı sayışmaca ve oynanış şekillerine de rastlanır:
“Birim sıçan,
İkim sıçan,
Üçüm sıçan,
Dördüm sıçan
Beşim sıçan,
Altım sıçan,
Yedim sıçan,
Sekizim sıçan,
Dokuzum sıçan,
Onum sıçan,
Önüm arkam,
Sağım, solum sobe,
Saklanmayan ebe.”
“Bir çam,
İki çam,
Üç çam,
Dört çam,
Beş çam,
Altı çam,
Yedi çam,
Sekiz çam
Dokuz çam,
On çam,
Bir de benim amcam,
Önüm arkam,
Sağım, solum sobe,
Saklanmayan ebe.”
֍ Saklambaç, geceleri ay ışığında da oynanır.
֍ Genellikle iki gruptan biri kale olarak belirlenen yeri bekler, diğer grup saklanır.
֍ Kalede bekleyen grup hem saklananları bulmaya hem de kaleye dokundurmamaya çalışır.
֍ Bu tür saklambaç oyununa “zincir kırma” da denilir.
© Oyun Kütüphanesi, 2020.
Her haklı saklıdır.
