MANCALA
Oyun Kökeni: Mancala, oyun kökeni bilinmemektedir.
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Altıev: Türkiye
Ayo: Nijerya
Dokuz Korgol: Kırgızistan
Dokuz Kumalak: Kazakistan
Dokuz Kumalak: Kırgızistan
Eson Korgool: Moğolistan
Evcik: Türkiye
Güç Oyunu: Türkiye
Kale: Türkiye
Kaleh:
Köçürme: Türkiye
Mangala: Türkiye
Mankala: Türkiye
Melle Kayası: Türkiye
Meneli Taş: Türkiye
Mereköçtü: Türkiye
Mellegayası: Türkiye
Pıç: Türkiye
Tokuz Korgool: Kazakistan
Tokuz Korgool: Kırgızistan
Tokuz Kumalak: Kazakistan
Wari: Karayipler
Warri, Ware, Walle, Awari, Aware, Awaoley, Awele, Oware, Owari, Wouri, Bao, Soro, Mangola, Gabata, Mulabalaba, Sadeqa: Afrika
Oyunun Oynadığı Yer: Kapalı Alan
Oyun Türü: Masa Oyunu
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (2 kişi ile oynanır)
Amaç: Oyun sonunda en çok taşı toplayan oyuncu olmak.
Terimler:
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): Bir adet Oyun Platformu, 50 adet Oyun Taşı, 2 adet Farklı Renk Oyun Taşı ve 1 adet Oyun Taşları İçin Bez Torba.
Kurallar: Bu oyun kızlar ve erkekler (5 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
– Oyuncular sadece kendi kuyularındaki taşları kullanabilirler, rakip kuyu taşlarını ve hazinelerdeki taşları dağıtamazlar.
– Oyuncu sıra kendinde iken, bir kuyudan alığı taş sayısı birden fazla ise birini tekrar o kuyuya bırakmak zorundadır.
– Ancak kuyuda tek taş varsa onu tekrar aynı kuyuya bırakmaz ve alıp sağındaki kuyuya dağıtır.
– Oyuncular sırası ile oyuna devam ederler.
– 1’inci temel kural haricinde oyuncu hamlesini yaptıktan sonra sıra diğerine geçer.
– Mancala oyunu kazanımları:
- Strateji Geliştirme
- Mantık Yürütme
- Problem Çözme
Oyunun Oynanışı
Oyuna Hazırlık
֍ Oyun tahtası üzerinde karşılıklı altışar adet olmak üzere on iki küçük kuyu ve her oyuncunun taşlarını toplayacağı birer büyük hazine bulunmaktadır.
֍ Oyuncuların sağ tarafında kalan hazineler kendilerine aittir.
֍ Mancala Oyunu kırk sekiz taş ile oynanır.
֍ Oyuncular kırk sekiz taşı her bir kuyuya dörder adet olmak üzere dağıtırlar.
֍ Oyunda her oyuncunun önünde bulunan yan yana altı küçük kuyu, o oyuncunun bölgesidir.
֍ Karşısında bulunan altı küçük kuyu rakibinin bölgesidir.
֍ Oyuncular hazinelerinde en fazla taşı biriktirmeye çalışırlar.
֍ Oyun sonunda en çok taşı toplayan oyuncu oyun setini kazanmış olur.
֍ Oyuna kura ile başlanır.
Nasıl Oynanır?
Oyunda dört ana temel kural vardır.
1’inci Temel kural:
֍ Kura neticesinde başlama hakkı kazanan oyuncu, kendi bölgesinde bulunan istediği kuyudan dört adet taşı alır.
֍ Bir adet taşı aldığı kuyuya bırakıp saatin tersi yönünde, yani sağa doğru her bir kuyuya birer adet taş bırakarak elindeki taşlar bitene kadar dağıtır.
֍ Elindeki son taş hazinesine denk gelirse, oyuncu tekrar oynama hakkına sahip olur.
֍ Oyuncunun kuyusunda tek taş varsa, sırası geldiğinde bu taşı sağındaki kuyuya taşıyabilir.
֍ Hamle sırası rakibine geçer.
֍ Her seferinde oyuncunun elinde kalan son taş oyunun gidişatını belirler.
2’inci Temel kural:
֍ Hamle sırası gelen oyuncu kendi kuyusundan aldığı taşları dağıtırken elinde taş kaldıysa, rakibinin bölgesindeki kuyulara da taş bırakmaya devam eder.
֍ Oyuncunun elindeki son taş, rakibinin bölgesinde denk geldiği kuyudaki taşların sayısını çift sayı yaparsa (2, 4, 6, 8 gibi) oyuncu, bu kuyuda yer alan tüm taşların sahibi olur ve onları kendi hazinesine koyar.
֍ Hamle sırası rakibine geçer.
3’üncü Temel kural:
֍ Oyuncu, taşları dağıtırken elinde kalan son taş, yine kendi bölgesinde yer alan boş bir kuyuya denk gelirse ve eğer boş kuyusunun karşısındaki kuyuda da taş varsa, hem rakibinin kuyusundaki taşları alır, hem de kendi boş kuyusuna bıraktığı taşı alıp hazinesine koyar.
֍ Hamle sırası rakibine geçer.
4’üncü Temel kural:
֍ Oyunculardan herhangi birinin bölgesinde yer alan taşlar bittiğinde oyun seti biter.
֍ Oyunda kendi bölgesinde taşlarını ilk bitiren oyuncu, rakibinin bölgesinde bulunan tüm taşları da kazanır.
֍ Dolayısıyla, oyunun temposu son ana kadar hiç düşmez.
Alternatif Oyun Şekli (Kale Kuralı)
1’inci ve 2’inci temel kural “kale kurallı” oyunda aynen geçerlidir. (Taşları dağıtırken hazinelere taş bırakma kuralı hariç) 3’üncü ve 4’üncü temel kural “kale kurallı” oyunda uygulanmaz. Bunun yerine;
Oyuncu elinde bulunan taşları dağıtırken elindeki son taş, rakibinin bölgesinde denk geldiği kuyudaki taşların sayısını 3 yaparsa o kuyu oyuncu tarafından ele geçirilmiş olur. Oyuncu ileride rakibi ve kendisi tarafından bu kuyuya koyulacak tüm taşların sahibi olur. Sahibi olduğu taşlar oyuncunun kendi hazinesine koyulur.
Kale kuralının uygulandığı oyunlarda taşları dağıtırken hazinelere taş bırakma kuralı ortadan kalkar. Kaleyi belirlemek için farklı renkte taşlar kullanılır. Oyuncular 6 nolu kuyuya (her oyuncunun kendi kalesine en yakın kuyusu) kale kuramaz. Bir sette her oyuncu sadece bir kez kale kurabilir. Oyunculardan herhangi birinin önünde bulunan kuyularda taş kalmadığı zaman oyun sona erer. Önündeki kuyularda taş kalan oyuncu, bu taşları kendi hazinesine koyar. Son olarak hazinelerde bulunan taşlar sayılır. Hazinesinde en fazla taş olan oyuncu oyunu kazanır.
Oyunu satın almak isterseniz:
Mancala – Strateji ve Zeka Oyunu – Ahşap Deluxe Malzeme | ZET (zekaveakiloyunlari.com)
Oyunun videosu: