DOKUZ TAŞ
VERSİYON 1
Oyun Kökeni: Dokuz Taş, oyun kökeni bilinmemektedir.
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Dokuz Taş (Afyonkarahisar): Türkiye (Afyonkarahisar / Nuh köyü)
Dokuz Taş (Sakarya): Türkiye (Sakarya / Kaynarca)
Dünyanın bilinen en eski oyunlarından biri olan 9 taş oyunu, 2 kişiyle ve iç içe geçen 3 adet karenin orta noktalarından birer çizgiyle birleştirilmiş oyun zemininde oynanan keyifli bir strateji oyunudur. Oyuncular, kendilerine ait 9 taşı belirli kurallara göre hareket ettirerek rakibin taşlarını yemeye çalışır. 9 taş zeka oyunu son derece basit ve keyifli olduğu için her zaman ve her yerde rahatlıkla oynanabilmekte. 9 taş oyun tahtası yerine bir kağıt üzerine iç içe geçmiş 3 kare çizerek de bu oyunu oynayabilirsiniz.
Binlerce yıllık bir geçmişe sahip olan bu oyun, dünyanın en eski yerleşim birimlerinde meraklıları tarafından oynanmış. Başta Hindistan ve Doğu Asya olmak üzere Mezopotamya, Afrika ve hatta Avustralya’da bile dokuz taş oyununa ilişkin arkeolojik bulgulara rastlanılmakta. Oyunun son derece basit ve keyifli olması, aynı zamanda da düşünsel yetenekleri geliştirmeye katkı sağlaması, bu kadar geniş bir coğrafyada binlerce yıldır oynanmasını sağlamış.
Antik dönemlerde dokuz taş oyunu, zemine çizilen kareler ve taş ya da kaya parçalarıyla oynanmaktaydı. Hem çocuklar, hem de yetişkinler arasında ilgi gören bu oyun, askeri birliklerde strateji geliştirmek için de oynanmaktaydı. Günümüzde dokuz taş oyununda oyun taşları veya piyonlar ile oyun tahtası veya oyun kartonları kullanılmakta. İnternet aramalarında ise bu oyunla ilgili olarak en çok 9 taş oyunu kaç taşla oynanır araması yapılmakta. Cevabı aslında içinde olan bu soru, internet kullanıcılarının bu oyuna ilgi ve merakını yansıtıyor. 9 taş tahtası araması da yine bu oyuna ilişkin en fazla yapılan aramalardan biri. Aslına bakarsanız, dokuz taş oynamak için bir kağıt üzerine iç içe geçen 3 kare çizip orta noktalarını birleştirmek, taş olarak da farklı objeler kullanmak mümkün. Oyun için gerekli malzemelerin bu kadar basit olması, oyuna ilgiyi arttırıyor. 9 taş oyununu her zaman ve her yerde kolayca oynayabilirsiniz.
Oyunun Oynadığı Yer: Kapalı Alan
Oyun Türü: Masa Oyunu
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (2 kişi ile oynanır)
Amaç: Dokuz taş oyununda 12 adet köşe noktası, 12 adet de orta noktası olmak üzere 24 adet oyun noktası bulunmakta. İster oyun tahtası üzerinde, isterseniz oyun alanını kendiniz kağıt üzerine çizerek bu 24 noktayı oluşturduğunuzda oyuna başlayabilirsiniz. Dokuz taş oyununda her oyuncu, kendisine ait dokuz taşı belirli kurallara göre bu noktalarda hareket ettirerek rakibin taşlarını yemeye çalışır. Oyunda temel amaç, oyun noktaları üzerinde yatay veya dikey olarak bir üçlü oluşturup rakibin taşlarını yiyerek oyunu kazanmaktır. Bu yönüyle 9 taş ve 3 taş oyunu arasında önemli bir benzerlik vardır. 3 taş 9 taş ile aynı mantıkla ilerler. 9 taşa başlamadan önce 3 taş oynayarak kendinizi geliştirirseniz dokuz taşta daha hızlı ilerleme elde edebilirsiniz.
Terimler:
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): Bir adet Oyun Platformu, her oyuncu için dokuzar adet Taş.
Kurallar: Bu oyun kızlar ve erkekler (5 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
– 9 taş oyunu, 2 oyuncuyla ve 9’ar adet taşla oynanır. Oyuncular sırayla ellerindeki taşları oyun alanına yerleştirir. Tüm taşların yerleştirilmesi bittikten sonra hamleler başlar. 3 taşını yan yana veya alt alta getirmeyi başaran oyuncu, rakibin 1 taşını yeme hakkı kazanır. Bunun dışında, yani çapraz olarak 3 taşın bir araya gelmesi rakibin taşını yeme hakkı kazandırmaz. Zeka oyunları içinde üç taş dokuz taş oyunu ile benzer bir oyundur. Bu nedenle 3 taş 9 taş oyunu için güzel bir hazırlık evresi olabilir. Bu oyunu online kanallar üzerinden oynamak isterseniz, dokuz taş oyunu indir aramasını yapabilirsiniz. Aynı kurallar online oyunlar için de geçerlidir.
– Dokuz taşın en önemli kurallarından biri de dokunulan taşın oynanması kuralıdır. Bu kural sayesinde oyuncular, yapacakları hamleleri iyice düşünüp planlar, başladıkları hamleyi tamamlarlar. Oyuncunun elinin değdiği taşın mutlaka oynanması gerekir. Bu kural sayesinde 9 taş 3 taş oyununa göre daha stratejik davranmayı gerektirir. Oyunda üçlü yapmayı başaran oyuncu, taşlarını ileri veya geri oynatarak tekrar üçlü yapıp rakibin taşını yemeye çalışır. Oyunculardan birinin 2 taşı kaldığında oyun biter ve diğer oyuncu oyunu kazanır. Oyunculardan birinin 3 taşı kalmışsa, taşları oyun alanı içinde yalnızca sağa-sola veya yukarı-aşağı değil, istediği yere hareket ettirebilir. 9 taş oyunuyla düşünsel yeteneklerinizi geliştirebilirsiniz.
– Dokuz taş oyununda hamle süresi genellikle 30 – 40 saniye arasındadır. Bununla birlikte süre, uzlaşmayla da belirlenebilir ve örneğin 3 dakikayla sınırlanabilir. Online kanallarda 9 taş oyunu ücretsiz oynanırken kimilerinde süre sınırlaması uygulanırken, kimilerinde uygulanmayabilir. Süre konusunda anlaşma sağlanmışsa, süresi içinde hamle yapılmaması durumunda oyun sırası rakibe geçer. Her iki oyuncunun elinde aynı sayıda taş kalırsa ve hamleler sırasında yenişemezlerse, oyunu berabere bitirebilirler. Bu oyun, istenildiği takdirde oyun süresi kısıtlamasına göre de oynanabilir. Süre örneğin 10 dakika olarak belirlenmişse, 10 dakikanın ardından elinde az taş kalan oyuncu oyunu kaybetmiş sayılır.
– Dokuz Taş oyunu kazanımları:
- Akıl Yürütme Becerileri
- Bağlamsal Düşünme
- Dikkat
- Dikkati Yoğunlaştırmak
- Düşünme Becerileri
- El – Göz Koordinasyonu
- Hafızayı Güçlendirmek
- İletişim
- Konsantrasyon
- Kurallara Uyma (Duyuşsal Beceriler)
- Küçük Kas (Psikomotor Beceriler)
- Mantık Yürütme
- Sabır (Sosyal Beceriler)
- Sosyal – Duygusal
- Stratejik Düşünme
- Strateji Geliştirme (Bilişsel Beceriler) Gelişimini Destekleme
9 Taş Oyununa Başlama
9 taş oyunu, oyunculardan birinin ilk taşını oyun alanına bırakmasıyla başlar. Oyuna hangi oyuncunun başlayacağına karar vermek için uzlaşma yoluna da gidilebilir, kura da çekilebilir. 9 taş 3 taş zeka oyunu gibi oyuna ilk taş konulduktan sonra rakip oyuncunun kendi taşlarından birini koymasıyla ilerler. Oyuncu kendi taşlarından birini koyduktan sonra sıra diğerine geçer. Oyunda taşlar rastgele değil, belirli bir strateji çerçevesinde yerleştirilmeye çalışılır. Her iki oyuncu da sırayla ellerindeki taşları dokuz taş tahtası veya oyun alanına yatay ya da dikey olarak üçlü oluşturmak amacıyla koyar. Üçlü oluşturmaya katkı sağlamayan taş yerleştirmeler rakip oyuncu için avantajlı durumlar yaratır. Oyuncuların 9’ar taşı oyun alanına yerleştirmesinin ardından hamleler başlar.
Başka deyişle, 9’ar taşın oyun alanına yerleştirilmesi tamamlanmadan hamleler başlamaz. Fakat, taşları oyun alanına yerleştirirken bir oyuncu 3 taşı yan yana veya alt alta getirmeyi başarmışsa, rakip oyuncunun 1 taşını yeme hakkı kazanır. Taş yeme konusunda da yine oyuncunun belirli bir strateji doğrultusunda hareket etmesi gerekir. Oyunun oldukça basit olması, strateji üretmek için bir taraftan avantaj sağlarken, bir taraftan da stratejinin göz ardı edilmesine yol açabilir. Oyunda avantajı elinde tutmak isteyen oyuncu, kurduğu stratejiye uygun şekilde taş yerleştirme ve yeme işlemini gerçekleştirmelidir. Tüm taşlar yerleştirildikten sonra oyunda hamleler başlar. Hamle yaparken de yine yatay ve dikey hareket esastır. Çapraz olarak oluşan üçlüler rakibin taşını yemek için geçerli değildir.
Yan yana veya alt alta 3 taşını bir araya getiren oyuncu, rakibin 1 taşını yer.
9 Taş Oyununda Taş Yeme
9 taş oyununda hamlelerin amacı, oyuncunun üçlü yaparak rakibinin 1 taşını yemektir. İnternet üzerinden 9 taş oyunu indir araması ile bu oyunun dijital versiyonlarını indirmişseniz, bu kural onlar için de geçerlidir. 9 taş oyunu fiyat bakımından makul düzeyde olmakla birlikte, online kanallardan da oynanabilir. Oyun alanına taş yerleştirme bittikten sonra oyuncular, sıraları geldikçe 1 taşını boş alanlardan birine yatay veya dikey olarak hareket ettirip üçlü yapmaya çalışır. Kendi taşlarından 3 tanesini yan yana veya alt alta getirmeyi başaran oyuncu, rakibinin üçlü oluşturmayan 1 taşını yeme hakkı kazanır. Rakibin oluşturduğu üçlülerden başka yenecek bir taşı kalmamışsa, üçlüdeki herhangi bir taşı da yenebilir. Fakat oyuncu, yaptığı üçlüyü bozup yeniden yaparak rakibinin taşını yiyebilir.
9 Taş Oyununun Faydaları
Burada kısaca özetlemeye çalıştığımız 9 taş oyununun en önemli faydası, düşünsel yetenekleri geliştirmesi ve stratejik düşünme yeteneği kazandırmasıdır. Oyuncular taş yerleştirmeden hamlelere kadar her aşamada stratejik düşünüp doğru hamleler yapmaya çalışır. Bu sırada dikkatlerini belli bir konuya odaklama ve öngörüde bulunma yeteneklerini geliştirir, kendilerini daha özgüvenli hissederler. Dokuz taş oyunu ayrıca, empati ve iletişim becerilerinin gelişmesine katkı sağlar, hedeflere ulaşma konusunda motivasyonu arttırır.
© Oyun Kütüphanesi, 2020.
Her haklı saklıdır.