ZÜLE
Oyunun Oynadığı Yer: Açık Alan
Oyun Türü: Sokak Oyunu (Geniş bir alan)
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (En az 3 kişi ile oynanır)
Amaç: Oyundan tüm oyuncuların ve seyredenlerin eğlenmiş ve mutlu bir şekilde ayrılmış olması.
Terimler:
Mıcık: Oyunda kullanılan yuvarlak 6 – 8 cm çapında taşa verilen ad.
Züle: Oyunda kullanılan ve 10 – 15 cm çapında 1,5 – 2 cm kalınlığında yassı taşa verilen ad.
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): Bir adet Mıcık ve her oyuncu için birer adet Züle
Kurallar: Bu oyun erkekler (8 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
– Züle oyununda oyuncu sayısı 3 – 8 arası değişmektedir.
Oyunun Oynanışı
Züle oyunu üç çeşit olarak oynanır:
1. Mıcıklı (Züle):
֍ Çanak çömleğe benzer.
֍ Bir kalesi çizgisi arkasındaki oyuncuları ve 5 – 6 adım ilerde 30 – 40 santimetre çapında dairenin tam ortasında mıcık (yuvarlak 6 – 8 cm çapında taş) olur.
֍ Her oyuncunun 10 – 15 cm çapında 1,5 – 2 cm kalınlığında yassı taştan birer zülesi olur.
֍ Gaye Elletme oyununa ebe tespit etmektir.
֍ Önce atış sırası belirlenir.
֍ Bütün oyuncular mıcığın olduğu yerden kale çizgisine doğru zülelerini fırlatırlar.
֍ Zülesini kale çizgisine en yakın atan birinci, en uzak atan sonuncudur.
֍ Birinci züleyi en son atar.
֍ Oyundaki ana gaye atıcının mıcığı kendi ayağıyla beş ayak ileriye züle vuruşu ile aralaştırmasıdır.
֍ Mıcığa ilk vuran mıcığın çıkış ve varış yerini ayağıyla ayaklar. Beş ayak veya fazla gelmişse oyunu kazanmıştır. Oyun dışı kalır.
֍ Beş ayaktan azsa yakın züleleri zülesiyle vurarak beş ayağa tamamlar.
֍ Bu beş ayak aynız, buynuz, seksen, doksan, yüz diye sayılır.
֍ Bu işlem belirlenen sıra bozulmadan bütün oyuncular tarafından tek kişi kalana kadar devam eder.
֍ O kalan tek kişi oyunun ikinci bölümü olan Elletmenin Ebesidir.
2. Eletme (Züle):
֍ Birinci oyunda bulunan kişiler yer ve düzenle eletme oyunu başlar.
֍ Bu oyunda gaye bir önceki oyunda yenilen ve bu oyunda ebe olan kişiye eziyet etmektir.
֍ Ebeye yedirmeden (yakılmadan) züleyi fırlatıp geri alıp kaleye kaçmak oyunun özüdür.
֍ Birinci oyunun devamı olup ikisi birden 3 – 4 saat oynanabilir.
֍ İlk oyuncu züleyi mıcığı daireden dışarı çıkarmak için var gücüyle züleyi fırlatır.
֍ Mıcık daire dışına çıkarsa mıcığı çıkaran son sürat koşarak zülesinin üzerine ayağını basar.
֍ Bu arada ebe çıkan mıcığı alır yuvasına kor ve mıcığı çıkaranı züleye basmadan yedirmeye (yakmaya) çalışır.
֍ Yedirirse yenen ebe olur.
֍ Yedirmezse ikinci oyuncu züleyi fırlatarak oyun devam eder.
֍ Züleyi fırlatan oyuncu mıcığı dışarı çıkaramazsa diğer oyuncular mıcığı daire dışına çıkarmak zülelerini fırlatır.
֍ Züle fırlatacak oyuncu kalmayınca bütün oyuncular zülelerine basmak için ebenin etrafına dolanırlar.
֍ Her biri ebeyi aldatarak ya zülesine ayağına basar dinlenir ya da hızlı ise züleyi alır kaleye kaçar.
֍ Oyun sonunda her kesin zülesini alıp kaleye kaçması gerekir.
֍ Herhangi birisi yakalanırsa ebe olur.
3. Çekirdek Oynama:
֍ Bu oyunda ayakkabı altı gibi düz cisimlerde züle yerin kullanılabilir.
֍ Aynı şekilde kale dört beş oyuncu ve 5 – 6 adım ilerde çekirdek dikilen çizgi vardır.
֍ Çocukların yetişkinliğine bağlı olarak kale ile çekirdek mesafesi 8 – 10 metreye kadar çıkar.
֍ Çekirdek çizgisine oyuncular ikişer – üçer – beşer eşit çekirdek dikerler.
֍ Oyuncular çekirdek çizgisinden tersine kale çizgisine doğru atışı sıralamak için zülelerini fırlatırlar.
֍ Zülenin çizgiye yakınlığına göre sıra belirlenir.
֍ Oyun kale çizgisinden zülelerini sıra ile fırlatarak başlar.
֍ Herkes çizgiden çıkardığı çekirdeği cebine kor.
֍ Çizgiden çıkmayan çekirdekleri almak için züle ile en çok çekirdek çıkaran kişi birinci olarak züleyi atmak şartıyla ve arkasındaki oyuncularda çekirdeklere en uzak züleden (ayakla ölçülerek) başlayarak çekirdek bitinceye kadar sırayla atılır.
֍ İkinci oyunda en çok çekirdek yiyen (kazanan) birinci atıcıdır.
֍ İki ve diğerlerinin sırası çekirdek çizgisinden züleler kaleye atılarak önceki gibi belirlenir.
© Oyun Kütüphanesi, 2020.
Her haklı saklıdır.