AŞIK (ERZURUM)
VERSİYON 1
Oyun Kökeni: Aşık, Türkiye (Erzurum) kökenli bir oyundur.
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Alçi: Kafkasya (Karaçay-Malkarlar)
Asık: Kazakistan
Asyk (Aşık) Sayışmaca: Kazakistan
Aşığ: Azerbaycan
Aşık: Kafkasya (Karaçay-Malkarlar)
Aşık: Kırgızistan
Aşık: Özbekistan
Aşık: Türkmenistan
Aşık (Erzurum) – Versiyon 2: Türkiye (Erzurum)
Aşık (Gaziantep) – Versiyon 1: Türkiye (Gaziantep)
Aşık (Gaziantep) – Versiyon 2: Türkiye (Gaziantep)
Aşık (Gaziantep) – Versiyon 3: Türkiye (Gaziantep)
Aşık Atuv (Aşık Atma): Kafkasya (Karaçay-Malkarlar)
Aşık – Çember: Türkiye (Sivas)
Aşık Tiyirişüv / Aşık Değdirmece: Kafkasya (Karaçay-Malkarlar)
Aşuk: Türkiye
Aşşık: Türkiye (Niğde / Çukurkuyu)
Atıp Vurmaç: Türkiye (Gaziantep)
Ben Kişiyim: Türkiye (Gaziantep)
Bindirip Almaç: Türkiye (Gaziantep)
Cärtikäm: Kırgızistan
Çıkıp Oynav: Kafkasya (Karaçay-Malkarlar)
Çift Aşık: Türkiye (Gaziantep)
Çükö: Kırgızistan
Därtkäm: Kırgızistan
Dättikäm: Kazakistan
Dattikem – Dört Aşık (Därtkem/Tört Aşık): Kırgızistan
Dört Aşık: Türkiye (Gaziantep)
Dört Aşşık: Türkiye (Gaziantep)
Dörtaşık: Azerbaycan
Gülleli Aşık: Türkiye (Gaziantep)
Hamur Dökmece: Türkiye (Gaziantep)
Han – Biy: Kafkasya (Karaçay-Malkarlar)
Hillem Gel: Türkiye (Gaziantep)
Huna Teşik / Güren: Kafkasya (Karaçay-Malkarlar)
Koçhar (Koç): Kafkasya (Karaçay-Malkarlar)
Kulak Çekmeç: Türkiye (Gaziantep)
Sadra: Kafkasya (Karaçay-Malkarlar)
Saka / Sakka: Kafkasya (Karaçay-Malkarlar)
Say Çakmak: Türkiye (Gaziantep)
Sokak Kurmaca: Türkiye (Gaziantep)
Tärtikäm: Kazakistan
Tohana: Kafkasya (Karaçay-Malkarlar)
Tört Aşık: Kırgızistan
Vurup Dödürmeç: Türkiye (Gaziantep)
Oyunun Oynadığı Yer: Açık Alan
Oyun Türü: Sokak Oyunu (Düz ve geniş bir alan)
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (En az 4 kişi ile oynanır)
Amaç: Oyun başında çizilen çizgi üzerine dizilen aşıkları vurmak.
Terimler:
Çiğ: Aşığın orta bombeli olan kısmının arka tarafı.
Mire: Aşığın çukurlu yan tarafı.
Şek: Aşığın düz olan diğer yan tarafı.
Tög: Aşığın ortası bombeli olan tarafı.
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): Oyuncu sayısı Aşık Kemiği (Oyuncu başı en az 8’er adet aşık kemiği).
Oyun Malzemelerinin Hazırlanışı: Koyun, keçi gibi küçükbaş hayvanların diz kapağındaki aşık kemiği çıkarılır ve haşlanır. Ardından kemikte çukurun olduğu taraf, uca doğru bakır tel sarılarak bir denge unsuru oluşturulur. Böylece oluşturulan aşığa hem estetik bir görünüm kazandırılır, hem de karlı zeminde kayması önlenmiş olur.
Kurallar: Bu oyun erkekler (10 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
– Aşık (Erzurum) – Versiyon 1 oyunu en az 4 kişi ile oynanır.
– Oyun ne kadar kalabalık oyuncu ile oynanırsa o kadar keyifli ve eğlenceli olur.
– Aşık (Erzurum) – Versiyon 1 oyunu kazanımları:
- Akıl Yürütme Becerileri
- Algılama Becerisi
- Bağlamsal Düşünme
- Başarıyı Tebrik
- Bir Hareketi Sürdürme (Psikomotor Beceriler)
- Büyük Kas Gelişimi (Fiziksel Beceriler)
- Çeviklik
- Denge (Psikomotor Beceriler)
- Diğer Oyuncuların Duygularını Anlama
- Dikkat
- Dikkati Yoğunlaştırmak (Bilişsel Beceriler)
- Düşünme Becerileri
- El ve Motor Becerileri
- El – Ayak Koordinasyonu (Psikomotor Beceriler)
- El – Göz Koordinasyonu (Psikomotor Beceriler)
- Görsel Algı
- Hareketleri Hızlandırmak
- Hızlı Düşünme
- İletişim Becerileri
- İletişim ve Sosyalleşme (Sosyal ve Dil Becerileri)
- İnce Kas Becerileri (Psikomotor)
- Karar Verme (Bilişsel Beceriler)
- Konsantrasyon (Bilişsel Beceriler)
- Kurallara Uyma (Duyuşsal Beceriler)
- Küçük Kas Gelişimi (Psikomotor Beceriler)
- Mantık Yürütme
- Mesafe Algısı
- Odaklanma
- Otokontrol
- Oyuncuların Birbirleriyle Etkileşim Kurması
- Öz Güven (Duyuşsal Beceriler)
- Paylaşım
- Sabır
- Sıralı Düşünme
- Stratejik Düşünme
- Strateji Geliştirme (Bilişsel Beceriler)
- Tepki Hızı (Psikomotor Beceriler) Gelişimi Destekleme
Oyunun Oynanışı
֍ Öncelikle tüm oyuncular aşıklarını havaya atar ve üste gelen şekle göre oyunun başı seçilir.
֍ Kime “mire” (aşığın çukurlu yan tarafı) gelirse oyuna ilk o başlar.
֍ “Şek” (aşığın düz olan diğer yan tarafı) atan oyuncu ikinci, “tög” (aşığın ortası bombeli olan tarafı) atan oyuncu üçüncü, “çiğ” (aşığın orta bombeli olan kısmının arka tarafı) atan oyuncuysa dördüncü olur.
֍ Ardından aşıklar düz bir zemine dizilir.
֍ Bir adım kadar geriden atış yapılır.
֍ Bu sırayla yapılan atışlar sonunda kim aşıkları vuruyorsa, o vurduğu aşıkları kazanır.
֍ Bu yerdeki aşıklardan herhangi birisi bulunduğu aşık birikintisinden bir karış gibi bir mesafeye kadar dağılma göstermiş ise o, aşık atan kişi tarafından kazanılmış demektir.
֍ Eğer bu dağılan aşıklardan birisi bu mesafeye ulaşmamışsa, atan oyuncu sırasını kaybeder ve sıra iki numaralı “çiğ” atan oyuncuya veya ondan sonra hangi numaralı oyuncu geliyorsa gelir.
֍ Oyun bu şekilde yerdeki aşıklar bitene kadar devam eder.
© Oyun Kütüphanesi, 2020.
Her haklı saklıdır.