ÇELİK
(BİNMELİ)
Oyun Kökeni: Çelik (Binmeli), Türkiye (Niğde / Çukurkuyu) kökenli bir oyundur.
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Çelik (Erzincan): Türkiye (Erzincan / Refahiye / Gökseki Köyü)
Çelik (Kahramanmaraş): Türkiye (Kahramanmaraş / Pazarcık ilçesi)
Çelik Çomak (Eskişehir): Türkiye (Eskişehir)
Çelik Çomak (Sakarya): Türkiye (Sakarya / Kaynarca)
Çelik – Çubuk: Türkiye (Tunceli / Çemişgezek)
Gagar: Uygurlar
Gömme Çelik – Gömü: Türkiye (Mersin / Silifke)
Hümmet (Tak Çelik): Türkiye (Niğde / Koyunlu)
Lingiri: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
Met (Kastamonu): Türkiye (Kastamonu)
Met (Sakarya): Türkiye (Sakarya / Kaynarca)
Sülü Değnek: Türkiye (Malatya)
Vıtgıdi: Türkiye (Erzincan / Refahiye / Gökseki Köyü)
Oyunun Oynadığı Yer: Açık Alan
Oyun Türü: Sokak Oyunu (Düz, geniş ve ağaçsız bir alan)
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (En az 6 kişiyle oynanır)
Amaç: Oyundan tüm oyuncuların eğlenmiş ve mutlu bir şekilde ayrılmış olması.
Terimler:
Çelik: 15 – 20 cm boyunda sopa
Değnek: 60 – 70 cm boyunda tahta sopa.
Kıllele: 5 – 6 cm derinliğinde 20 – 25 cm uzunluğunda 5 – 6 cm genişliğinde oyun çukuruna verilen ad.
Oyun Başı: Becerisi fazla çoğu zamanda en güçlü, oyuncuları yöneten ve yönlendiren oyuncu
Tutamlamak: Tutmak, bir tutam almak.
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): Bir adet Çelik ve her oyuncu için birer adet Değnek.
Kurallar: Bu oyun erkekler (10 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
Oyunun Oynanışı
֍ Oyun eşit sayıda iki takım arasında oynanan bir erkek oyunudur.
֍ Oyuncular arasında gönüllülük esasıyla veya sayışma ya da kura çekme yöntemi ile iki oyun başı belirlenir.
֍ Oyun başları oyuncular arasında sırayla kendi takımlarını seçerler.
֍ Oyuncuların 12 – 15 cm boyunda bir çelik ve 60 – 70 cm boyunda da bir değneği olur.
֍ 5 – 6 cm derinliğinde, 20 – 25 cm uzunluğunda ve 5 – 6 cm genişliğinde kıllele tabir edilen bu çukur oyunun başlangıç yeridir.
֍ Çelik değneği takım ebeleri tarafından tutamlanarak en son tutamlayan ebenin takımı çelici olarak kıllelenin başına geçer.
֍ Diğer takım çeliğin gidebileceği, atılabileceği yerlere dağılırlar.
֍ Çelik çelindiği zaman karşı takım tarafından havada elle veya ceketle yakalanmışsa takımlar yer değiştirir.
֍ Çelinen çelik yakalanmamışsa yakalayamayan takımın içinden iyi bir atıcı çeliği kılleleye doğru atar.
֍ Kıllele ile atılan çelik arası bir değnek boyundan aşağı ise çelik tekrar takımın başka üyesi tarafından çelinir.
֍ Bir değnek boyundan fazla ise çeliği çelen; çeliğin yarısını kıllelenin çukuruna koyup dışardaki kalkkın ucuna değnekle vurarak çeliği havaya kaldırır bir lok diyerek gücünün olduğu kadar çeliğe havada vurarak kılleleden uzağa savuşturmaya çalışır.
֍ Bu vurma 2 lok, 2 lok diye çeliğin 3 sefer vurulması ile tamamlanır.
֍ Çeliğin en son vardığı yerden karşı tarafın en iyi atlayan bir oyuncusu çeliğin durduğu yerden kılleleye doğru sıçrayarak 3 adım atar ve kılleleye doğru tükürür.
֍ Tükürük kılleleye 1 değnek boyundan aşağı yetişmişse oyun tekrarlanır.
֍ Yetişmemiş ise çeliğin en son vardığı noktadan kılleleye kadar herkes karşı taraftan tuttuğu birine biner
֍ Oyun aynı şekilde devam edip gider.
