TURA
(BURDUR)
Oyun Kökeni: Tura, Türkiye (Burdur / Gölhisar) kökenli bir oyundur.
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Ak Karakuşun Yavrusu: Türkiye (Muğla / Ula)
Balık Balık (Taka Tuka Takara, Cicoz): Türkiye
Balık Kaçırma: Türkiye (Adıyaman)
Balık Kaçtı (İstanbul): Türkiye (İstanbul)
Balık Kaçtı (Mersin): Türkiye (Mersin)
Battı: Türkiye (Konya / Çeltik)
Battı Battı (Bolu): Türkiye (Bolu / Mudurnu)
Battı Battı (Çankırı): Türkiye (Çankırı)
Batti Batti: Türkiye (Konya / Çeltik)
Batti Bitti: Türkiye (Isparta / Sücüllü)
Bolu İğneciler (Burdur): Türkiye (Burdur / Çeltek)
Bolu İğneciler (Isparta): Türkiye (Isparta / Aliköy)
Cicoz (Balıkesir): Türkiye (Balıkesir / Dursunbey)
Cicoz (Çanakkale): Türkiye (Çanakkale / Gelibolu)
Döngel Döndü De Geçti: Türkiye (Balıkesir)
Döngel Geldi De: Türkiye (Balıkesir)
Fare Kaçtı (Antalya): Türkiye (Antalya)
Fare Kaçtı (Artvin): Türkiye (Artvin)
Hani Benimki: Türkiye (İzmir / Seferihisar)
Makara Tutmaca: Türkiye (İzmir / Seferihisar)
Mendil Bende: Türkiye (Balıkesir / Yaren)
Sivriç: Türkiye (Bilecik / Söğüt / Kayabalı)
Şıldır (Kırıkkale): Türkiye (Kırıkkale)
Şıldır (Lüleburgaz): Türkiye (Lüleburgaz)
Taka Tuka Takara: Türkiye
Tura (Kahramanmaraş): Türkiye (Kahramanmaraş / Afşin)
Tura (Konya): Türkiye (Konya / Kuyulusebil)
Tura (Niğde): Türkiye (Niğde / Bor)
Yumuşak Yumuşak Amanin Ne De Yumuşak: Türkiye (Muğla / Ula)
Yüzük Saklamaca: Türkiye (Muğla / Ula)
Oyunun Oynadığı Yer: Açık Alan
Oyun Türü: Sokak Oyunu (Düz ve geniş bir alan)
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (En az 8 kişi ile oynanır)
Amaç: Ebenin, kendisine mendille kimin vurduğunu bulması ve mendili oyuncunun elinden alması.
Terimler:
Peşkir: Genellikle pamuk ipliğiyle dokunmuş havlu, büyük mendil biçiminde pamuk ya da keten bez.
Tura: Oyunda kullanılan ve düğümlenmiş olan mendile verilen ad.
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): Bir adet Mendil veya Peşkir.
Kurallar: Bu oyun erkekler (10 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
– Günümüz şartlarında mahalli çocuk ve genç oyunları değişmiş ve unutulmuştur. Bu oyun da bugün unutulan oyunlardan birisidir.
– Küçük farklılıklara rağmen oyunların farklı isimlerle anılması, aynı ilçenin köylerinde bile oyun adlarının değişmesi çocuk oyun ve oyuncaklarının dil ve kültür zenginliğinin sağlandığının göstergesidir. Oyunun eğitsel değeri sadece çocuklar için değil yetişkinler için de önemlidir. Oyun oynayan çocuk, arkadaşlarıyla güzel dostlukları, birliktelikleri paylaşır, hayattan zevk alır.
Oyunun Oynanışı
֍ Oyuncular arasında gönüllülük esasıyla veya Sayışmaca Tekerlemesi yöntemi ya da kura çekme yöntemi ile bir Ebe seçilir.
֍ Peşkir ya da mendilin bir ucu düğümlenerek top hâline getirilir.
֍ Bu düğümlenmiş mendile “tura” denilir.
֍ Oyuncular tarafından bir halka oluşturulur.
֍ Balık battı oyunundaki gibi herkes bağdaş kurup oturur ama ellerini bacaklarının altında değil, arkalarında saklarlar.
֍ Ebe, bu halkanın ortasına oturtulur.
֍ Ortadaki ebenin dalgınlığından yararlanarak peşkirin ya da mendilin düğümlü kısmı ebenin sırtına vururlar.
֍ “Balık battı oyunu“nda mendil, oyuncuların dizlerinin altında elden ele gezerken “tura oyunu“nda oyuncuların arkasında yani çemberin dışında oluşturulan eller, elden ele dolaştırılır.
֍ Ebe, mendili oyuncuların ellerinden yakalayabilmek için çalışır.
֍ Elindeki mendil ile yakalanan kişi, ebe; önceki ebe ise oyuncu olur.
֍ Oyun aynı şekilde devam edip gider.
© Oyun Kütüphanesi, 2020.
Her haklı saklıdır.
