GALEGÜDÜ
Oyun Kökeni: Galegüdü, Türkiye (Burdur) kökenli bir oyundur.
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Babık: Türkiye
Kuyu: Türkiye (Burdur / Gölhisar)
Oyuk: Türkiye (Burdur / Gölhisar)
Oyunun Oynadığı Yer: Açık Alan
Oyun Türü: Sokak Oyunu (Düz, geniş ve toprak bir alan)
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (En az 5 kişi ile oynanır)
Amaç: Oyundan tüm oyuncuların ve seyredenlerin eğlenmiş ve mutlu bir şekilde ayrılmış olması.
Terimler:
Düngüyerek: Zıplayarak
Galegüdü: Yumurta büyüklüğünde yuvarlak bir taş
Güdekçi: Ebe
Mıllık: Yumurta büyüklüğünde yuvarlak bir taş
Tünküyerek: Zıplayarak
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): Her oyuncu için birer adet sopa (oyuncunun boyuna uygun baston büyüklüğünde), kuyu kazmak için gerekli ekipman (kürek, kaşık vb.) ve Mıllık.
Kurallar: Bu oyun erkekler (8 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
– “Babık oyunu”na benzer; ancak bazı farklılıkları vardır.
– Oyun beş – on kişiyle oynanır.
Oyunun Oynanışı
֍ Yere 40 – 50 cm çapında büyükçe bir “emmen” kazılır.
֍ Herkesin elinde baston uzunluğunda sopalar vardır.
֍ Oyuncular, daire şeklinde, emmenin etrafında ve sopalar emmenin dışında olmak üzere dizilirler.
֍ Oyuncular arasında gönüllülük esasıyla veya sayışma ya da kura çekme yöntemi ile bir ebe (Güdekçi) belirlenir.
֍ Ebe tarafından yumurta büyüklüğünde yuvarlak bir taş seçilir.
֍ Bu taşa da “mıllık” ya da “galegüdü” denilir.
֍ Güdekçi, elindeki sopayı “galegüdü”yü mom, mom, mom…” diyerek emmene bırakır.
֍ Bundan sonra tüm oyuncular aynı işi yapar.
֍ Sopasını emmene en son sokan “güdekçi” olur.
֍ Tüm oyuncular emmendeki “galegüdü”yü sopaları ile emmenden dışarı çıkarmaya çalışırlar.
֍ Güdekçi, sopası ile onlara engel olmaya çalışır.
֍ Nihayet oyunculardan birisi “galügüdü”yü emmenden çıkarmayı başarır ve ileriye doğru fırlatır; kaçmaya başlar.
֍ Güdek, arkasından koşar ve değneği ile ona dokunmaya çalışır.
֍ Değerse güdekçi değişir.
֍ Değdi, değmedi tartışması yapılırsa, bu iki kişi arasında “güdek seçme” yapılır.
֍ Bu iki kişi değneklerini omuzları üzerinden atarlar.
֍ Kimin değneği üstte ise o kazanır veya ikisi de değnekle sırıkla atlar gibi zıplayarak (tünküyerek, düngüyerek) alır.
֍ Kim ileri atlarsa, kazanır.
֍ Her iki güdek seçme işlemine “güdek tutulma” denir.
֍ Diğer oyunlarda olduğu gibi, güdeklere çeşitli cezalar verilir.
֍ Oyun aynı şekilde devam edip gider.
