GIDEİS HOL
Oyun Kökeni: Gıdeis Hol, Türkiye (Bitlis) kökenli bir oyundur.
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Oyunun Oynadığı Yer: Açık Alan
Oyun Türü: Sokak Oyunu (Düz ve geniş bir alan)
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (5 kişi ile oynanır)
Amaç: Oyun başında belirlenen gurdan içine sokulacak top sayısına ulaşmak.
Terimler:
Gıdeis: Oyun sahasının ortasına kazılan Gurdan çukurunun 2 metre sağına ve 2 metre soluna kazılan çukurlara (defans yapan oyuncuların ayak topuklarının içine gireceği ölçüde) verilen ad.
Gurdan: Oyun sahasının ortasına kazılan 10 cm çapında ve 10 cm derinliğinde çukura verilen ad.
Hakem: Oyun esnasında takımların puanlarını tutmak, takım oyuncuları sorduğu zaman aktarmak, takımlar arasında puanlarda ihtilafa düşülmesi durumunda bilgisi, kararı ve aktardığı bilgiye itiraz edilmeyen kişiye verilen ad.
İhtilaf: Anlaşmazlık, aykırılık, uyuşmazlık, ayrılık.
Takım Lideri: Oyun içerisinde takım oyuncularını yöneten ve yönlendiren oyuncu.
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): Bir adet Tahta Top (Tenis topu büyüklüğünde) ve her oyuncu için birer adet ucu kanca şeklinde Tahta Sopa (ortalama 60 cm uzunluğunda ve 1 cm kalınlığında).
Kurallar: Bu oyun erkekler (10 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
– Gıdeis Hol oyunu Daron (Muş, Batman / Sasun, Bitlis, Muş / Bulanık) yöresinde oynanır.
– Oyun düz bir ovada veya otlukta oynanır.
Oyunun Oynanışı
֍ Oyuncular tarafından düz bir oyun alanı belirlenir.
֍ Oyun alanı 60 – 80 metre uzunluğa ve 30 – 40 metre genişliğe sahip olmalıdır.
֍ Sahanın ortasına 10 cm çapında ve 10 cm derinliğinde bir çukur kazılır. Bu çukura gurdan adı verilir.
֍ Çukurdan 2 metre sağ tarafına ve 2 metre sol tarafına daha küçük (10 cm çapında ve 10 cm derinliğinde iki çukur daha kazılır. Bu küçük çukurlara ise gıdeis adı verilir.
֍ Oyun ahşap bir topla oynanır.
֍ Her oyuncu ucu kanca gibi olan bir sopaya sahiptir.
֍ Oyuncular oyun alanını belirledikten ve hazırladıktan sonra Sayışmaca Tekerlemesi yöntemi ile oyuncular arasından bir Hakem seçilir.
֍ Kalan oyuncular arasında gönüllülük esasıyla veya sayışma ya da kura çekme yöntemi ile iki takım lideri seçilir.
֍ Takım liderleri oyuncular arasında sırayla kendi takımlarını seçerler.
֍ Takım liderleri sayışmaca yöntemi yaparak takımları (Saldıran Takım ve Defans (Savunma) Takımı) belirlerler.
֍ Böylece iki takım kurulmuş olur.
֍ Takım liderleri oyunun kaçta biteceğini (gurdan içine kaç kere top sokulacağına) karar verirler.
֍ Defans takım oyuncuları gurdanın sağ ve sol tarafında ayakta durur.
֍ Her iki defans oyuncusu da sol ayak topuklarını gıdeislerden birinin içine sokar.
֍ Saldıran takım oyuncuları en az 10 metre uzaklıktan (bu mesafe hakem tarafından işaretlenir) topu sopalarla gurdana sokmaya çalışır.
֍ Defans yapan takım oyuncuları ise topuklarını çukurlardan çıkarmayacak şekilde topa vurmaya ve gurdanın içine girmesini engellemeye çalışırlar.
֍ Saldıran takım oyuncuları yuvarlanan veya uçan topun peşinden gidip, top sabitlenmeden yeniden vurmaya gayret ederler.
֍ Saldıran takım oyun başında belirlenen sayıya ulaşırsa (oyun başında belirlenen gurdan içine sokulacak top sayısına), yenişemezlerse veya oyuncular tarafından istenirse yeni takımlar kurularak (hakem de değiştirilebilir) oyun aynı şekilde devam edip gider.
Kaynakça: https://www.houshamadyan.org