GÜDEK
Oyun Kökeni: Güdek, Türkiye kökenli bir oyundur.
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Oyunun Oynadığı Yer: Açık Alan
Oyun Türü: Sokak Oyunu (Düz ve geniş bir alan)
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (En az 3 kişi ile oynanır)
Amaç: Oyundan tüm oyuncuların ve seyredenlerin eğlenmiş ve mutlu bir şekilde ayrılmış olması.
Terimler:
Güdek: Yuvarlak taş (Avuç içi boyutunda)
Helle Yapmak: Oyuncu kendine ait taşı ayağının üstüne kaydırıp havaya fırlatarak havada yakalarsa buna verilen ad.
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): Her oyuncu için birer adet 15 – 20 cm çapındaki Yassı Taş ve bir adet Güdek Taşı.
Kurallar: Bu oyun erkekler (8 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
– En az 3 en çok 10 kişi ile oynanır.
– Kale denilen yere konulan yassı bir taş (tercihen gömülü olmalı) üstüne konulan yumruk büyüklüğündeki yuvarlak bir taşın, 15 – 20 cm çapındaki yassı bir taşla (çaytaşi) 8 – 10 adım uzaktan vurulmasıyla oynanan bir oyundur.
Oyunun Oynanışı
֍ Önce ebe olacak oyuncu belirlenir.
֍ Bunu için “içitirankya” denilen bir kura oyunu oynanır.
֍ Oyuncular halka olup sağ ellerini arkada saklarlar hep birlikte içitirankya diye bağırıp ellerini öne uzatırlar.
֍ Ellerden avuç içi veya elin üstü uzatılanlardan az sayıda olan çıkar son üç kişi kalana kadar işlem devam eder.
֍ Tek kalan oyuncu ebe olur.
֍ Ebe yuvarlak taşı (güdek) yerdeki yassı taşın üstüne diker.
֍ Yerdeki taşın hizasına bir çizgi çekerek kaleyi belirler, bu çizgiye paralel 8 – 10 adım uzakta ikinci bir çizgi çizerek diğer oyuncuların atış yapacağı yeri de belirler.
֍ Oyuncular ellerindeki taşları sıra ile atarak güdeği vurmaya çalışırlar.
֍ Güdeği vuramayan oyuncunun taşı kalede kalır.
֍ Güdek vurulunca ebe güdeği yerine koyuncaya kadar oyuncular kendilerine ait taşı kapıp kendi çizgilerine dönmelidir.
֍ Ebe güdeği yerine dikip çizgisine dönemeyen oyuncuyu yakalarsa o ebe olur.
֍ Yakalama işlemi için ebe koşarken diğer oyuncuların taşlarını alıp kaçmaması için “kalem kilitli” der ve oyuncular bekler.
֍ Şayet ebe güdeği yerine koyup ta kale çizgisini terk edemeyen oyuncu olursa o oyuncu kendi taşının üstüne basıp bekler.
֍ Oyuncu kendine ait taşı ayağının üstüne kaydırıp havaya fırlatarak havada yakalarsa (helle yapmak) kaleden kurtularak oyun çizgisine dönebilir.
֍ Şayet taşı düşürür ve yakalayamazsa o ebe olur.
֍ Oyun aynı şekilde devam edip gider.
