HIRİK EŞEK
Oyun Kökeni: Hırik Eşek, Türkiye (Tunceli / Çemişgezek) kökenli bir oyundur.
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Çotulum Eşşek: Türkiye (Niğde / Çukurkuyu)
Çörtün Eşek: Türkiye (Tunceli / Çemişgezek)
Dibra Kalesi (Kala Dibrançe): Arnavutluk
Kara Tavuk (Uzun Eşek): Türkiye (Niğde / Çukurkuyu)
Uzun Eşek (Afyonkarahisar): Türkiye (Afyonkarahisar / Nuh köyü)
Uzun Eşşek: Türkiye
Oyunun Oynadığı Yer: Açık Alan
Oyun Türü: Sokak Oyunu (Düz ve geniş bir alan)
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (En az 12 kişi ile oynanır)
Amaç: Oyundan tüm oyuncuların ve seyredenlerin eğlenmiş ve mutlu bir şekilde ayrılmış olması.
Terimler:
Eşek: Yatan grup (Ebe dahil 6 kişiden oluşur) oyuncularına verilen addır.
Grup Lideri: Oyun içerisinde takım oyuncularını yöneten ve yönlendiren oyuncu.
Hırik: Çemişgezek’de eski ayakkabıya verilen ad.
Postal: Konçlu ve kaba ayakkabı, kaba potin.
Velevki: Kaldı ki, olsa da, ister, isterse, hatta.
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): 1 adet Hırik.
Kurallar: Bu oyun erkekler (10 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
– Hırik, Çemişgezek’de eski ayakkabıya verilen addır. Bu oyunda bunların tamiri temsili olarak sırt üzerinde yapılır ve yumruklar birbirini takip ettiğine göre neş’e yerine oldukça mükemmel bir dayak faslı başlamış olur ki, bütün oyuncular, arzularıyla bu işkenceye Eyvallah der ve oyundan zevk alırlar.
– Hırik Eşek oyunu en az 12 kişi ile oynanır.
– Oyun ne kadar kalabalık oyuncu ile oynanırsa o kadar keyifli ve eğlenceli olur.
– Hırik Eşek oyunu kazanımları:
- Akıl Yürütme Becerileri
- Başarıyı Tebrik
- Bir Hareketi Sürdürme (Psikomotor Beceriler)
- Büyük Kas Gelişimi (Fiziksel Beceriler)
- Çeviklik
- Dayanışma (Duyuşsal Beceriler)
- Denge (Psikomotor Beceriler)
- Diğer Oyuncuların Duygularını Anlama
- Dikkat
- Dikkati Yoğunlaştırmak (Bilişsel Beceriler)
- Düşünme Becerileri
- El ve Motor Becerileri
- El – Ayak Koordinasyonu (Psikomotor Beceriler)
- Grup Çalışmaları
- Hareketleri Hızlandırmak
- Hızlı Düşünme
- İletişim Becerileri
- İletişim ve Sosyalleşme (Sosyal ve Dil Becerileri)
- İnce Kas Becerileri (Psikomotor)
- İş Birliği
- İşitsel Zekâ
- Karar Verme (Bilişsel Beceriler)
- Kavrama Becerisi
- Konsantrasyon (Bilişsel Beceriler)
- Kurallara Uyma (Duyuşsal Beceriler)
- Kuvvet
- Küçük Kas Gelişimi (Psikomotor Beceriler)
- Mantık Yürütme
- Odaklanma
- Otokontrol
- Oyuncuların Birbirleriyle Etkileşim Kurması
- Öz Güven (Duyuşsal Beceriler)
- Paylaşım
- Sabır
- Stratejik Düşünme
- Strateji Geliştirme (Bilişsel Beceriler)
- Tepki Hızı (Psikomotor Beceriler) Gelişimi Destekleme
Oyunun Oynanışı
֍ Oyuncular arasında gönüllülük esasıyla veya Sayışma Tekerlemesi yöntemi ya da kura çekme yöntemi ile iki Grup Lideri seçilir.
֍ Grup liderleri oyuncular arasında sırayla kendi gruplarını seçerler.
֍ Böylece iki grup kurulmuş olur.
֍ Gruplar belirlendikten sonra grup liderleri kendi ebelerini belirlerler.
֍ Daha sonra belirlenen bu iki ebeden bir tanesi sağ veya sol avucunun birinin içine bir adet çakıl taşı alarak (elleri arkada rakip grubun ebesine göstermeden) ellerini rakip grubun ebesine doğru uzatıp taşın hangi avucunun içinde olduğunu bilmesini ister.
֍ Rakip grubun ebesi taşın hangi avucun içinde olduğunu bilmezse kaybeder ve Eşek olurlar.
֍ Eşekler birer metre aralıkla geniş bir daire halinde sıralanıp iki ellerini dizkapaklarına dayamak suretiyle öne doğru eğilirler.
֍ Kazanan oyuncular (atlayan oyuncular) sıra ile bunların sırtlarına atlarlar.
֍ Ebenin elinde eski bir postal (Hırik) vardır, bindiği oyuncunun sırtında, adeta bir ayakkabı tamir eder gibi onu evirir çevirir, bu esnada güya elinde bir muşta varmış gibi yumruğuyla altındakinin sırtına vurur.
֍ Sonra elindeki Hıriği bazı tuhaf ve güldürücü sözler söyleyerek sağ tarafındaki oyuncuya atar.
֍ Ebeden gelen bu Hıriği tutamayan oyuncu olursa bu oyuncu hemen kendisi yatar, altındaki üste çıkar.
֍ Tutarsa aynı şekilde oyuna devam ederek ebenin yaptığı şekilde adeta bir ayakkabı tamir eder gibi onu evirir çevirir, bu esnada güya elinde bir muşta varmış gibi yumruğuyla altındakinin sırtına vurur.
֍ Bu oyuncuda ebenin söylediği şekilde tuhaf ve güldürücü sözler söyleyerek sağ tarafındaki oyuncuya atar.
֍ Hırik bu suretle oyuncuların oluşturduğu bütün daireyi dolaşır ve tekrar ebeye geri gelir.
֍ Hıriği tutamayanlar veya ebenin oyun sırasında söylediği sözleri zihninde tutup da tekrar edemeyenler hemen alta geçer, yani Eşek olurlar.
֍ Üsttekiler dikkatli olup da Hıriği düşürmezlerse ve ebenin sözlerini aynen tekrar ederlerse saatlerce üstte kalabilirler, velevki, altta kalanların canları çıksın.
֍ Oyun aynı şekilde devam edip gider.
© Oyun Kütüphanesi, 2020.
Her haklı saklıdır.