İLİM İLİM / SOĞAN DİLİM
Oyun Kökeni: İlim İlim / Soğan Dilim, Türkiye (Burdur) kökenli bir oyundur.
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Oyunun Oynadığı Yer: Kapalı Alan
Oyun Türü: Oda Oyunu
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (En az 2 kişi ile oynanır)
Amaç: Oyundan tüm oyuncuların ve seyredenlerin eğlenmiş ve mutlu bir şekilde ayrılmış olması.
Terimler:
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): Herhangi bir malzeme kullanılmamaktadır.
Kurallar: Bu oyun kızlar ve erkekler (5 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
– Halk kültürünü ve dilimizi en güzel biçimde sergileyen tekerlemeli çocuk oyunlarımızdaki sözler, Burdur’a bağlı ilçe ve diğer köylerde bile farklılıklar göstermektedir. “Elden ele ebelek”, “elim elim öpelek”, “lepildek”, “elepelek”, “elem büllem” oyunlarının oynanışı aynı; fakat tekerlemeleri farklıdır.
Oyunun Oynanışı
֍ Bu oyun, yaşça büyük birisi tarafından özellikle okul öncesi ve ilköğretim çağındaki çocukları eğlendirmek için oynatılır.
֍ Çocuklar, yere daire şeklinde oturur ve ayaklarını öne doğru uzatarak açarlar.
֍ Oyunu oynatan veya yöneten kişi, aşağıdaki tekerlemenin her kelimesini söylerken bütün ayaklara eliyle teker teker dokunur:
“İlim ilim Soğan dilim,
Gandili gappak,
Fişek töllem töm!
“Töm!” sözü ile dokunulan ayak kıvrılır ve oyun dışı bırakılır.
֍ Oyunda sadece bir ayak kalıncaya kadar bu tekerleme sürdürülür.
֍ Oyuncu, tek kalan ayağın parmak uçlarından tutar ve topuğunu da kapı tokmağı gibi hafif hafif yere vurur.
֍ Oyuncu ile ebe arasında şu konuşma geçer:
– Dayı (Teyze)! Eşeğimi gördün mü?
– Gördüm!
– Semeri var mıydı?
– Vardı!
– Yuları var mıydı?
– Vardı!
– Palanı var mıydı?
– Vardı!
– Kulakları var mıydı?
– Vardı!
– Sıcak (ıscak) sudan mı içirdin, soğuk (sovuk) sudan mı?
– Sıcak (ıscak) sudan içirdim! (Soğuk sudan içirdim!)
– Benim eşeğimin ağzı yanmıştır. Neden benim eşeğimin ağzını yaktın? (Benim eşeğimin ağzı donmuştur. Neden benim eşeğimin ağzını dondurdun?)
– Dar kapıdan mı geçirdin geniş kapıdan mı?
– Dar kapıdan geçirdim. (Geniş kapıdan geçirdim.)
– Niye benim eşeğimi zayıflattın? Benim eşeğim ezilmiştir. (Niye benim eşeğimi şişmanlattın?)
֍ Bu tür karşılıklı konuşmalarla, ebe zor durumda bırakılmaya çalışılır.
֍ Oyunun sonunda oyuncu, ebenin ayağından tutup:
“Bak! Annen damda bulgur seriyor”der.
֍ Ebe, başını kaldırıp yukarıya baktığı anda oyuncu, ebenin ayağını havaya kaldırır ve sırt üstü yere yatırır.
֍ Oyun aynı şekilde devam edip gider.
