KOŞ VE DON
Oyun Kökeni: Koş ve Don, Azerbaycan kökenli bir oyundur.
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Bom Ateş: Türkiye
Don Ateş – Versiyon 1: Türkiye
Don Ateş – Versiyon 2: Türkiye
Don Ateş – Versiyon 3: Türkiye
Ngriva-Shkriva (Don-Eri): Arnavutluk
Oyunun Oynadığı Yer: Açık Alan
Oyun Türü: Sokak Oyunu (Düz ve geniş bir alan)
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (En az 8 kişi ile oynanır)
Amaç: 10’a ilk ulaşan oyuncu olmak.
Terimler:
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): Herhangi bir malzeme kullanılmamaktadır.
Kurallar: Bu oyun kızlar ve erkekler (8 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
– Koş ve Don oyunu en az 8 kişi ile oynanır.
– Oyuncu sayısı arttıkça oyundan alınan zevk o kadar artmaktadır.
– Koş ve Don oyunu çocuklar arasında çok sevilen geleneksel bir oyundur.
– Hareket eden oyuncu yanar.
– Koş ve Don oyunu kazanımları:
- Bağlamsal Düşünme
- Başarıyı Tebrik
- Büyük Kas Gelişimi (Fiziksel Beceriler)
- Dayanışma (Duyuşsal Beceriler)
- Denge (Psikomotor Beceriler)
- Diğer Oyuncuların Duygularını Anlama
- Dikkat
- El ve Motor Becerileri
- Empati Kurma
- Hareketleri hızlandırmak
- Hızlı karar verebilme
- Konsantrasyon (Bilişsel Beceriler)
- Kurallara Uyma (Duyuşsal Beceriler)
- Mantık Yürütme
- Otokontrol
- Oyuncuların Birbirleriyle Etkileşim Kurması
- Öz Güven (Duyuşsal Beceriler)
- Sabır
- Soyut Düşünme
- Sosyal – Duygusal
- Stratejik Düşünme
- Strateji Geliştirme (Bilişsel Beceriler) Gelişimi Destekleme
Oyunun Oynanışı
֍ Oyuncular arasında sayışma yöntemi ile bir Ebe seçilir.
Yerel Dilde Söylenen Sayışmaca Tekerlemesi:
Əkil bəkil quş idi.
Ağaca qonmuş idi.
Getdim onu tutmağa,
O məni tutmuş idi.
Meydana salmış idi.
Meydanın ağacları,
Dən gətirir quşları.
Sayışmaca Tekerlemesinin Türkçesi:
Bir yırtıcı kuş,
Bir ağaca konmuştu.
Onu yakalamaya çalıştım.
Ama o beni yakaladı.
Meydana bıraktı.
Meydanın ağaçları,
Getirir Kuşları.
֍ Oyun oynanacak alan oyuncular tarafından belirlenir ve işaretlenir.
֍ Bu oyun alanına çıkmak yasaktır.
֍ Çıkan oyuncu olur ise cezalandırılır (verilecek cezayı Ebe belirler).
֍ Ebe hariç tüm oyuncular oyun alanında oradan oraya koşmaya ve yürümeye başlarlar.
֍ Oyun sırasında ebe haricinde tüm oyuncular oyunu oynarken oyunun tekerlemesini söylenmesi gerekmektedir.
Yerel Dilde Oyun Esnasında Söylenen Tekerleme:
İynə iynə,
Ucu düymə,
Bal ballıca,
Ballı keçi,
Şam ağacı,
Şatır keçı,
Qoz ağacı,
Qotur keçı,
Hoppan, Oppan,
Yırtıl-yırtıl,
Su iç, qurtul.
Oyun Esnasında Söylenen Tekerlemenin Türkçesi:
İğ iğnesi,
İpucu düğmesi,
Bal tatlım,
Bal keçisi,
Çam ağacı,
Çadır keçi,
Ceviz ağacı,
Kaşıntılı keçi,
Hoppan, oppan,
Yırtıl- yırtıl,
Su iç, ondan kurtul.
֍ Oyuncular hareket halindeyken ebe istediği bir anda “Heykel” diyerek yüksek sesle bağırır.
֍ Ebe tarafından heykel dendiği anda tüm oyuncuların hareketsiz şekilde durmaları gerekmektedir.
֍ Ebe eğer hareket eden bir oyuncu görmez ise oyun kaldığı yerden devam eder.
֍ Ebe hareket eden bir oyuncu görür ise onu cezalandırır ve ebeliği o oyuncuya devreder.
֍ Oyun aynı şekilde devam edip gider.
© Oyun Kütüphanesi, 2020.
Her haklı saklıdır.
