KÖŞE KAPMACA
VERSİYON 1
Oyun Kökeni: Köşe Kapmaca, Türkiye kökenli bir oyundur.
Köşe kapmaca herhangi bir yöreye ait değildir. Tüm ülkemizde oynanan geleneksel bir oyundur.
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Köşe Kapmaca – Versiyon 2: Türkiye
Köşe Kapmaca (Adıyaman): Türkiye (Adıyaman / Aksu köyü)
Oyunun Oynadığı Yer: Açık Alan
Oyun Türü: Sokak Oyunu (Düz ve geniş (Oyun alanında 4 köşe olması gerekmektedir) bir alan)
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (En az 8 kişi ile oynanır)
Amaç: Oyundan tüm oyuncuların ve seyredenlerin eğlenmiş ve mutlu bir şekilde ayrılmış olması.
Terimler:
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): Herhangi bir malzeme kullanılmamaktadır.
Ama oyun alanını belirlemek ve köşelerin sınırlarını çizmek için bir kalem ya da tebeşir kullanabilirsiniz.
Kurallar: Bu oyun kızlar ve erkekler (6 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
– Oyun için en az 1 ebe ve 4 oyuncuya ihtiyaç vardır. Ama günümüzde kalabalık gruplarda oynanabilir. Okulların bahçesine çizilen köşe kapmaca oyunun da ortada bir çember ve etrafında 10 çember (daha fazla da olabilir) bulunur. Bu şekilde 4 köşe 10 köşeye çıkmış olur ve oyundaki oyuncu sayısı 11 olur.
– Köşe kapmaca hız ve hareket gerektiren bir oyun olduğu için 5 yaş ve üzeri için uygundur.
– Oyuncular sıkılana kadar devam eder.
– Yerini kaptıran kişi yeni ebe olur.
Köşe kapmaca oyunu kazanımları:
– Zihin gelişimine destek olur.
– Taktik belirleyerek bu konuda kendini geliştirir.
– Sosyalliği geliştirir.
– Çocukların arkadaşlığını pekiştirir.
– Hız ve hareket kabiliyeti kazandırır.
– Sosyal kuralların bazılarını öğretir.
– Atlama ve sıçrama becerileri geliştirir.
– Grupla hareket etmeyi öğretir.
– Odaklanma süresini arttırır.
Oyun alanının hazırlanması
– Oyun alanı dikdörtgen ya da kare şeklinde olabilir.
– Oyun alanı için 4 köşe gerekir.
– Eğer köşe yoksa bir taşın kenarları, ağaçlar veya bir çıkıntı köşe olarak kabul edilir.
– Bulunduğunuz alanın tam ortasına ebe için bir çember çizilir.
– Oyun alanın dört köşesinin sınırları çizilir.
– Bu şekilde oyun alanı hazırlanır.
– Kişi sayısından 1 tane az köşe ve bir ebe belirlenir.
– Oyuncular köşeler arasında yer değiştirirken, ebe boş kalan köşeyi kapmalıdır.
– Köşesini kaptıran ebe olur.
– Orta yuvarlakta bulunan ebenin köşede bulunan 4 kişinin köşesini kapmaya çalıştığı oyundur.
– Köşe kapmaca hem geleneksel hem de eğitsel çocuk oyunudur.
– Günümüzde okul öncesi öğrenci gruplarından itibaren oynanmaya başlanır.
Görev dağılımı
– Oyunda 5 kişi bulunur.
– Bir kişi ebe; diğer kişiler oyuncu olur.
– Ebe seçimi için kura çekebilirsiniz.
– Ebe oyun alanının ortasında ayakta oyuna başlar.
– Diğer dört oyuncu ise köşelerde oyuna başlar.
– Ebe diğer dört oyuncunun köşesini kapmaya çalışır.
Köşe Kapmacada Süre
– Oyunda bir süre bulunmaz.
– Genellikle çocuklar sıkılana kadar oynar. Sıkılınca oyun biter.
– Ortalama 30 dakika eğlenceli bir şekilde oynanabilir.
Köşe kapmacada ödül ve ceza
– Oyunda kazanan ve kaybeden yoktur.
– Bununla beraber oyunda herhangi bir ödül veya ceza yoktur.
Oyunun Oynanışı
֍ Köşe kapmaca oyunu şu aşamalar ile oynanır:
֍ 1. Aşama: Oyun alanı düzenleme
– Köşe kapmaca oynanacak alan düzenlenir.
– Oyun için kare ya da dikdörtgen şeklinde bir oyun alanı gerekir.
– Oyun alanının tam ortasına ebe için bir çember çizilir.
– Diğer dört oyuncu ise alanın dört köşesine gider.
– Bu dört köşeyi işaretlemek için köşeler tebeşir ile çizilebilir.
– Evde oynanıyorsa köşelere bir minder koyulabilir.
֍ 2. Aşama: Ebe seçilir
– Oyunun oynanabilmesi için 1 ebeye ihtiyaç vardır.
– Ebe seçimi yapılır. Ebe seçimi için sayışma yapılabilir.
– Ebe oyun alanının tam ortasında onun için ayrılan alanda ayakta bekler.
֍ 3. Aşama: Oyun başlar
– Her oyuncu pozisyonunu aldıktan sonra oyun başlar.
– Köşelerde ki dört oyuncu kendi arasında yer değiştirmeye çalışır.
– Ebe ise bu oyuncular yer değiştirirken bir köşeyi kapmaya çalışır.
– Yer değiştirecek olan oyuncular sözlü olarak veya göz işaretleri ile anlaşabilir.
Oyun varyasyonu: Bazı yörelerde oyundan sıkılınca tek ayak üstünde ya da iki ayak üstünde sekerek oyunun bazı bölümleri oynanır.
֍ 4. Aşama: Ebe değişikliği
– Eğer ebe bir oyuncunun köşesini kaptıysa köşesini kaptıran kişi yeni ebe olur.
– Yeni ebe oyun alanının ortasına geçer ve oyun yeniden başlar.
– Bundan sonra oyun bu şekilde devam eder.
Oyun varyasyonu: Bazı yörelerde ve okullarda kalabalık grupların oynaması için 4’ten fazla köşe çizildiği görülmüştür. Yine ortada ebe için bir bölüm çizilir. Etrafına çemberler çizilir. Bu şekilde 10’a yakın kişi köşe kapmaca oyununu oynayabilir.
