KÜKÜÇ
Oyun Kökeni: Küküç, Türkiye (Gaziantep) kökenli bir oyundur.
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Kazguç: Türkiye (Muğla / Fethiye)
Kazık Çakma: Türkiye (Gaziantep)
Kazık Devirm: Türkiye (Gaziantep)
Kücküç: Türkiye (Kahramanmaraş)
Saplambaç: Türkiye (Gaziantep)
Ziklenbeç: Türkiye (Gaziantep)
Oyunun Oynadığı Yer: Açık Alan
Oyun Türü: Sokak Oyunu (Düz ve geniş (Gübrelik, ıslak, katı çamurlu ve toprak) bir alan)
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (En az 2 kişi ile oynanır)
Amaç: Oyun başında belirlenen sayıya ilk ulaşmak.
Terimler
Küküç: Çekiç
Mıh: Büyük çivi, sivri uzun bıçak veya deynek (ağaç sopa)
Zibilik: Gübrelik, ıslak, katı çamurlu, toprak alan.
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): Her oyuncu için oyun başında belirlenen miktarda Mıh (Oyunda iri “Mıh” tabir edilen büyük çivi, sivri uzun bıçak veya (ağaç soplar) deynek kullanılır.)
Oyun Malzemelerinin Hazırlanışı: Oyunda kullanılan ağaç deynek; 25- 30 santim uzunluğunda, sert zindiyan tabir edilen sağlam ağaçtan seçilir. Bir ucu küt, diğer ucu bıçakla sivriltilerek hazır hale getirilir.
Kurallar: Bu oyun erkekler (8 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
– Bu oyunda bazen ağaç sopa yerine demir mıh veya bıçak kullanıldığı da görülmüştür.
– Bu oyun tek veya takım halinde de oynanır.
– Oyunda esas olan dikkat ve güç ön plandadır.
– Paylaşmaktan çok kazanmak arzusu ön plandadır.
– Oyunda kazanılan küküçler evde veya çocuğun kendisine göre emin gördüğü yerde saklanır, bir sonraki oyunda kullanılır, ya da oyuna iştirak edecek oyun arkadaşına verilir.
– Küküç bugün Gaziantep kent merkezinde oynandığı söylenemez. Ancak kırsal kesimde, bazı köylerde oynandığı, hatta bazı yerlerde büyüklerinde bu oyunu oynadıkları söylenmektedir.
Oyunun Oynanışı
֍ Oyuncular oyuna “Küküç” tabir ettikleri değnekleriyle katılırlar.
֍ Oyuna taş saklanarak, ya da yazı tura atılarak başlanır.
֍ Oyun, oyunu başlatan tarafından daha önceden belirlenen yumuşak zemine sopanın sert bir şekilde savrularak saplanması ile başlar.
֍ Ardından oyuna iştirak eden oyuncuların dikilen sopayı ellerindeki deynekle devirmeye çalışmasıyla devam eder.
֍ Yere sapladığı sopası ile yerde saplı olan değneği deviren karşı oyuncunun yerdeki sopasını (küküçünü) alarak kazındığını ilan eder.
֍ Bir oyuncunun genellikle; üç, beş, hatta ondan (oyun başında belirlenen miktarda) fazla Küküç’ü olur.
֍ Küküç sayısının çok olması küküçünü kaybedenin oyuncunun oyun içinde kalmasını sağlar. Oyundan kopmaz. Bazen bu oyunu o kadar iyi oynayan çocuklar olur ki tek bir Küküçle oyuna başlamış olmasına rağmen 25 – 30 adet küküçle oyunu bitirdiği görülür.
֍ Oyunu kazanan ”Uttum” diyerek zaferini ilan eder.
֍ Çocuklar oyun oynarken bazen öylesine kendilerinden geçerler ki sopayı yere saplamak için yaptıkları her hamlede; “Yallah! Allah! Bismillah!” gibi haykırış ve narlar attığı da görülür.
֍ Bu oyun bazen de yumuşak zemin üzerine çizilen bir çizgi üzerine sopaların saplanması, ya da yere çizilen bir daire içi hedef kabul edilip oraya tutturma işini sürdürerek de oynanır.
֍ Burada gaye rakibin sopasını almak değil, tespit edilen merkeze en çok sayıda isabetli saplamalar yaparak fazla sayı elde edip, toplam saplama sayısı üzerinden galibiyetini ilan etmektir.
֍ Oyun aynı şekilde devam edip gider.
