OKEY
Masa oyunları içinde en çok domino oyununa benzeyen okey, belirli kurallara göre oyuncuların sayı dizileri oluşturmalarını amaçlayan bir şans, mantık ve hafıza oyunudur. Taşla oynanan masa oyunlarında olduğu gibi okeyde de taşları yerleştirmek için özel tablalar kullanılır. Bu tablalar ülkemizde ıstaka olarak adlandırılır. Okey ıstakaları taşların düzgün şekilde durmasını sağladığı gibi, aynı zamanda da sayı dizilerini oluşturmaya yardımcı olur. Ülkemizde daha çok iki sıralı ıstakalar tercih edilse de farklı ıstaka çeşitlerine rastlamak da mümkündür. Oyunun başında her oyuncuya belli sayıda taş dağıtılır. Bu taşlardan her oyuncu, oyun kurallarına göre geçerli sayı dizileri oluşturmaya çalışır. Bu diziler “grup” anlamına gelen per sözcüğüyle ifade edilir. Oyunun ismi ise başlangıçta belirlenen okey taşından gelir. Oyuna başlarken arkası kapalı şekilde iyice karıştırılarak 5’erli gruplar şeklinde sıralanan oyun taşları içinden bir taş zar atılarak seçilir. Bu taşta çıkan sayının 1 üst değeri okey taşı olur.
Okey şans, mantık ve hafızaya dayalı keyifli bir masa oyunudur.
Okeyde amaç, ıstakadaki taşları oyun kurallarına göre dizerek sayı setlerini tamamlamaktır. Elindeki taşları en hızlı şekilde sete tamamlayan oyuncu o eli kazanır. Oyuncular okeyi bulduklarında sayı dizilerinde istedikleri yere yerleştirerek perleri tamamlayabilir. Okeyin en yaygın oynanma şekli 106 adet oyun taşı, 1 adet zar, 4 ıstaka ve 4 oyuncuyla onanan düz okey veya klasik okey diye ifade edilen oynanma şeklidir. 4 oyuncu sayısına ulaşılamaması durumunda okeyin 2 veya 3 kişiyle oynanması da mümkündür. Oyunda farklı kapanış şekillerine göre farklı puanlamalar yapılabilir. Oyunculardan birinin çifte gitmesi, oyun sonunda yapılacak puanlamayı ciddi ölçüde etkiler. Okey atma durumunda da yine puanlama değişir. Puanlama sistemiyle oynanan okeyde oyuncular herhangi bir puandan başlayabilirler. Oyun ilerledikçe, başlangıç puanından sayılar düşülür. Oyunculardan birinin puanı 0’a düştüğünde oyun biter. Başlangıç puanı olarak ülkemizde daha çok 20 puan tercih edilmekte. Eli kazanan oyuncunun puanı sabit kalırken diğer oyuncuların puanları bitiş şekline göre düşer.
Okey oyunu ülkemizde birçok kişinin severek oynadığı bir oyundur.
Okey oyunu nasıl ortaya çıktı?
Okeyin tarihçesi, Ephraim Hertzano isimli bir masa oyunu tasarımcısı tarafından icat edilen rummikub oyununa dayanmakta. 1912 yılında Romanya’da doğan Ephraim Hertzano, rummikub adını verdiği bu oyunu aslında ailesiyle keyifli vakit geçirmek için tasarlamıştı. İlk oyun setini de evinin arka bahçesinde kendi elleriyle yaptı. Oyunun ilham kaynağı ise rummy ve mahjong oyunlarıydı. 1909 yılında geliştirilen rummy oyunu iskambil kağıtlarıyla oynanıyor, oyunda aynı renkten sıralı kartlar veya farklı renkteki aynı sayılar üçlü ya da dörtlü setler şeklinde açılmaya çalışılıyordu. Mahjong oyunu ise Çin’de yüzlerce yıldır oynanan bir masa oyunuydu. Bu oyunda ise taşlar kullanılıyor, dominoya benzer şekilde sayı setleri oluşturulmaya çalışılıyordu. Rummy ve mahjong oyunlarını birleştiren Ephraim Hertzano, rummikub adını verdiği oyunla tüm yaş gruplarının kolayca ve keyifli bir şekilde oynayabileceği bir oyun yaratmış oldu. Ülkemizde okey olarak bilinen bu oyununun kurallarının basit, oynamasının keyifli oluşu boş zamanlarını daha keyifli hale getirmek isteyenler için bu oyuna ilgiyi arttırıyor.
Ephraim Hertzano’nun icat ettiği rummikub oyunu zaman içinde evrilerek günümüzdeki okeye dönüştü.
Okey oyunu çeşitleri nelerdir?
Günümüzde okeyin farklı çeşitleri bulunmakta. Bunlar içinde en yaygın olanı düz okey veya klasik okey olarak bilinen oyun çeşididir. Düz okey 4 kişiyle oynanır. Oyuna başlarken üç oyuncuya 14, bir oyuncuya 15 taş verilir. Oyuna başlama hakkı 15 taşı olan oyuncunundur. Bu oyuncunun 1 taş atmasıyla oyun başar. 101 okey ise yine 4 kişiyle fakat 21 taşla oynanır. Başlangıçta bir oyuncuya 22 taş verilir ve oyuna başlama hakkı ona aittir. Ülkemizde kahvehanelerde ve benzeri ortamlarda düz okeyin yanı sıra 101 okeyin de sıkça oynandığını söyleyebiliriz. Okeyin daha az bilinen ve oynanan çeşitleri ise 10 taş okey, renkli okey, gin okey, kansas, kalooki ve rummydir. Okeyin bu çeşitleri pek bilinmediğinden bunlar genellikle tercih edilmez. Düz okey ve 101 okey ise evlerde ve ev dışı ortamlarda en fazla oynanan masa oyunları arasında yer alır. Okey oyun kuralları içinde bazı kurallar oyunun tüm oynanma şekilleri için geçerlidir.
101 okey kahvehane ve benzeri ortamlarda daha fazla tercih edilmektedir.
Okey oyunu için gerekli malzemeler nelerdir?
Oyunda ikişer setten toplam 106 adet taş vardır. 4 farklı renkte oyun taşları 1’den başlayarak 13’e kadar numaralandırılmıştır. Taşların renkleri kırmızı, sarı, siyah ve mavidir. Oyunda her sayıdan, 4 farklı renkte toplam 8 adet taş vardır. Bunların yanında 2 adet sahte okey taşı vardır. Okey taşı joker taşı olarak da ifade edilebilir. Okeyde taşların dizilmesi için kullanılan tablaya ıstaka adı verilir. Oyuncu sayısına uygun şekilde 4 ıstaka kullanılır. Ancak okeyin 2 veya 3 kişiyle oynanması durumunda diğer ıstakalar kullanılmayabilir. Oyunda 1 tane de zar bulunur. Zarın üzerinde 1’den 6’ya kadar numaralar mevcuttur. Oyunda dağıtıcının kim olacağına zar atılarak karar verilebileceği gibi, uzlaşım yoluyla da bu karar verilebilir. Oyunda okeyi belirlemek içinse zar atmak gerekir. Zarda çıkan rakama göre belirlenen gösterge taşı oyunun başında sıralanan 5’erli grupların üzerine konur. Oyunda puanların kaydedilmesi ve skorun belirlenmesi için kağıt ve kalem de kullanılır.
Okey oyununda 106 adet taş vardır.
Okey oyunu kaç kişiyle oynanır?
Okeyle ilgili olarak internette arama motorları üzerinden en çok sorulan sorulardan biri, “Okey oyunu kaç kişiyle oynanır?” sorusudur. Okeyin standart oynanma şeklinde oyuncu sayısı 4’tür. Dolayısıyla, “Okey kaç kişiyle oynanır?” sorusuna cevap olarak 4 kişiyle oynanır, diyebiliriz. Ancak okeyin 2 veya 3 kişiyle oynanabileceğini de söyleyebiliriz. Bu bağlamda arama motorlarında en çok sorulan sorulardan biri de “Okey 3 kişi oynanır mı?” sorusudur. Cevap olarak evet, oynanabilir diyebiliriz. Okeye yeterli sayıda oyuncu bulunmadığı durumlarda oyun 2 veya 3 oyuncuyla da oynanabilir. Bu oyun şekillerinde de yine aynı kurallar geçerlidir. Bununla birlikte okeyi 4 kişiyle oynamak daha fazla tercih edilen bir durumdur. Çünkü oyuncu sayısı arttıkça taşları takip etmek zorlaşacağı için oyun daha heyecanlı ve keyifli hale gelir. 2 kişiyle oynanan okeyde aynı heyecan ve keyfi almak mümkün olmayabilir. Okeyin heyecan düzeyini arttırmak için tekli oyun yerine eşli oyun seçeneği de değerlendirilebilir.
Okeyin 4 kişiyle oynanması daha sık karşılaşılan bir durumdur.
Okey oyunu nasıl başlar?
Oyuna başlamadan önce taşlar ön yüzleri kapalı şekilde masada karıştırılır ve 5’erli sıralar halinde dizilir. Bunun ardından dağıtıcının kim olacağına karar verilir. Dağıtıcıyı belirlemek için zar atılabileceği gibi, oyun öncesinde uzlaşım yoluyla da dağıtıcı belirlenebilir. Dağıtıcı daha sonra zar atar ve okeyi belirler. Bu taşın belirlenmesi için dağıtıcının 2 kere zar atması gerekir. Zarı ilk attığında çıkan sonuç, okeyi belirlemek için 5’erli sıralardan hangisine gidileceğini gösterir. Zar tekrar atıldığında, hangi taşın gösterge taşı olacağı belirlenmiş olur. Gösterge taşı yüzü açık şekilde 5’erli sıraların üzerine konur. Bu taştaki renkle aynı renge sahip, değeri ise 1 fazla olan taş okeydir. Düz okeyde oyunun başlangıcında bir oyuncuya 15, diğer oyunculara 14 taş verilir. 101 okeyde ise bir oyuncuya 22 taş verilirken diğer oyunculara 21 taş verilir. Taşların dağıtılmasının ardından her oyuncu, elindeki taşları ıstakaya dizip sayı dizileri oluşturmaya başlar. Kalan taşlar 5’erli sıralar halinde masanın ortasında kalmayı sürdürür.
Düz okeyde oyuncuların 14, 101 okeyde 21 taşı vardır.
Okey oyununda okey taşı nedir?
Okey oyununa ismini veren okey taşı, oyunun en önemli taşıdır. Okey taşına sahip oyuncu, bu taşı kurduğu sayı dizisi içinde eksik taşın yerine kullanabilir. Okey taşı daima, gösterge taşının aynı renkte 1 fazlasıdır. Örneğin gösterge taşı mavi 4 ise okey taşı mavi 5’tir. Göstergenin 13 olması durumunda okey taşı aynı renkli 1 taşıdır. Bu taş için aynı zamanda joker taşı ifadesi de kullanılabilir. Elinde okeyi bulunduran oyuncu, bu taşı yanlışlıkla atmamak için ıstaka üzerinde taşın arkasını çevirerek kullanabilir. İsterse yana yatırarak da kullanabilir. Bu sayede okey taşını atma riskinden kurtulmuş olur. Oyun sırasında yanlışlıkla atılan okeyin, sırası gelen oyuncu tarafından alınması mümkündür. Ancak bunun gerçekleşebilmesi için taşın okey taşı olduğunu kendisinin fark etmesi gerekir. Diğer oyuncular tarafından bu taşın okey taşı olduğunun söylenmesi durumunda taşı alması kural ihlalidir. Bu da yine okeyde taş takibinin ne kadar önemli olduğunu gösterir.
Taşları dağıtmadan önce okey taşının belirlenmesi gerekir.
Okey oyununda taşlar nasıl dağıtılır?
Okeyle ilgili en merak edilen sorulardan biri de “Okey taşları nasıl dağıtılır?” sorusudur. Düz okeyde dağıtıcı, taşları dağıtmaya önce her oyuncuya 5 taş vererek başlar. Taşları dağıtmaya kendi sağından başlar. Aldığı ilk 5’li grup, gösterge taşından itibaren ilk 5’li gruptur. Bu taşları kendi sağındaki oyuncuya verir. İkinci 5’liyi onun sağındakine, üçüncü 5’liyi onun sağındakine, yani kendi solundakine verir. Dördüncü 5’liyi ise kendisine alır. Ardından, yine sağından başlamak üzere oyunculara ikinci 5’lileri dağıtır. Böylelikte tüm oyuncuların elinde 10 taş olur. Daha sonra dağıtıcı, sağındaki oyuncuya 5, diğer iki oyuncuya ve kendisine 4 taş alır. Kalan taşlardan bir kısmını masanın ortasına koyarak taş almaya hazır hale getirir. 101 okeyde ise dağıtıcı, sağındaki oyuncuya 22, diğer oyunculara 21 taş dağıtır. Oyunda ilk taşı 22 taş verdiği sağındaki oyuncu atar. Böylelikle sıra diğer oyunculara geçer ve oyunda ilerleme sağlanır. Oyunculardan biri ıstakadaki tüm taşları per yaptığında oyun biter.
Dağıtıcı kendi sağından başlayarak taşları dağıtır.
Okey oyunu nasıl ilerler?
Okeyde ilerleme, her oyuncunun kendi solundaki rakibinin attığı taşlardan veya masadan 1 taş alıp elindeki taşlardan birini atmasıyla sağlanır. Taşı alan oyuncu, ıstakasında sıraladığı sayılardan per yapmaya çalışır. İşine yaramadığını düşündüğü taşlardan birini atarak sıranın diğer oyuncuya geçmesini sağlar. Bir oyuncunun attığı taş, diğer oyuncular tarafından görülür ve kendi sayı dizileri için herhangi bir sonuç yaratıp yaratmadığı değerlendirilir. İlk taşı atacak olan oyuncu, taşı ıstakanın sağ tarafına bırakır. Böylelikle sıra sağdaki oyuncuya geçer. Oyun içinde ilerleme soldan sağa doğrudur. Oyuncu eğer solundaki rakibin attığı taşın işine yaradığını değerlendirirse bu taşı alabilir. Taş işine yaramıyorsa masadan başka bir taş alabilir. Atılan her taş, oyuncunun sağ tarafında ön yüzü açık şekilde ve üst üste konur. Oyunculardan birinin çifte gitmesi durumunda atılan tüm taşların açık şekilde konulması gerekir. Ancak çifte giden yoksa üst üste konur. Bu nedenle oyuncuların atılan taşları çok iyi takip etmesi gerekir.
Okey oyununda ilerleme soldan sağa doğrudur.
Okeyde sayı dizisi oluşturmak için farklı yollar vardır. Bunlardan biri, aynı renkli taşları sıraya dizmektir. Bir diğeri ise aynı sayılı taşların farklı renklerini dizmektir. Aynı renkli taşlardan sayı dizisi oluşturmak için 3 adet ve üzeri taşa ihtiyaç vardır. Aynı sayılı taşlardan oluşan diziler içinse taş sayısı 3 veya 4 olmak durumundadır. Oyuncu eğer çifte gidiyorsa, aynı renk ve sayıdaki taşları bir araya getirmek durumundadır. Oyun içinde oluşturulan perlerin içinde eksik taş okeyle doldurulabilir. Okeyin yerine ise sahte okey taşı kullanılabilir. Oyuncular ıstakalarındaki taşları pere tamamlamak için atılan taşları dikkatle takip etmek durumundadır. Bu nedenle okeyde şans, mantık ve hafıza bir arada bulunur. Okeyi kazanmak için yalnızca şans yeterli değildir. Yapılmaya çalışılan per için gerekli taşlardan birinin elden kaçmış olması, peri tamamlama şansını azaltır. Bu durumda oyuncunun yeni bir per oluşturması doğru bir yaklaşımdır. Elindeki perleri 14’e tamamlayan oyuncu o eli kazanır.
Atılan taşları iyi takip etmezseniz okeyde başarılı olamazsınız.
Okey oyununda sahte okey taşı nedir?
Okey oyununda 2 adet sahte okey taşı mevcuttur. Bu taşların desenleri diğerlerinden farklıdır ve üzerinde herhangi bir sayı bulunmamaktadır. Başka deyişle, sahte okey taşının sabit bir rengi veya sayısı yoktur. Bazı oyun setlerinde sahte okeyler ilginç tasarımlara sahip olabilir. Sahte okeyin en önemli özelliği, gerçek okeyin yerine kullanılmasıdır. Gerçek okey taşı per içinde herhangi bir yerde kullanılabilir. Sahte okeyse sadece okeyin karşılık geldiği sayının yerine kullanılabilir. Örneğin masadaki gösterge taşı kırmızı 7 ise okey taşı kırmızı 8’dir. Bu durumda sahte okey taşı, per içinde kırmızı 8 yerine kullanılabilir. Her yeni oyunda okey taşı değiştiği için sahte okey taşının karşılık geldiği renk ve sayı da değişir. Bununla birlikte, sahte okeyin gerçek okeyle yan yana kullanılması mümkün değildir. Gösterge taşına oyunun başında sahip olan oyuncu, puanlı okeyde bunu göstererek diğer oyunculardan birer puan düşürmeyi sağlayabilir. Puansız okeyde ise böyle bir özellik yoktur.
Sahte okeyi gerçek okeyin karşılık geldiği taşın yerine kullanabilirsiniz.
Okey oyunu nasıl biter?
Okeyin bitişi puanlama sisteminin kullanılıp kullanılmadığına göre farklı şekillerde sağlanabilir. Puanlama sistemi kullanılmamışsa oyun tek elde veya belirlenen el sayısına ulaşıldığında bitebilir. Puanlama sistemi kullanılacaksa ellerin bitiş şekli önemlidir. Ellerin bitişi üç farklı şekilde sağlanabilir; normal bitme, çifte bitme ve okey atarak bitme. Normal bitmede elindeki tüm taşlardan per yapan oyuncu eli kazanmış olur. Diğer oyunculardan 2 puan düşülür. Çifte bitmede oyuncu, 7 sayıyı çift hale getirerek oyunu bitirir. Bu durumda diğer oyunculardan 4 puan düşer. Oyunculardan biri 14 taşı per yapmayı başarıp son taş olarak okeyi atıyorsa, bu bitme şekli okey atarak bitmedir. Bunun da ceza puanı 4’tür. Çifte giderek okeyi atmayı başaran oyuncu, rakip oyunculardan 8 puan düşürmeyi başarır. Ancak elinde gösterge taşı bulunduran oyuncu şanslıdır. Bu oyuncudan sadece 1 puan düşülür. Oyunculardan birinin 0 puana ulaşması sonucunda oyun biter. Başlangıç puanı için ülkemizde daha çok 20 puanı tercih edilmekte.
Boş zamanlarınızda okey oynayarak keyifli vakit geçirebilirsiniz.
Okey oyununun kuralları nelerdir?
Okeyde atılan taşlar üst üste konur. Ancak oyunculardan biri çifte gittiğini söylerse atılan taşların açık şekilde masaya konulması gerekir. Sahte okey ile gerçek okey yan yana kullanılamaz. Okey oyununda hiçbir oyuncu bir diğerinin ıstakasındaki taşları göremez. Istakada bulunan 14 taş, en az 3 taştan olmak şartıyla doğru perler meydana getirmelidir. Aynı değerde ve farklı renklerde taşlardan per yapılacaksa taş sayısı 3 veya 4 olabilir. Yanlışlıkla atılan okeyin rakip oyuncu tarafından alınabilmesi için bu taşın okey taşı olduğunu kendisinin fark etmesi gerekir. Oyunda ilerleme soldan sağa doğrudur. Puanlı okeyde gösterge taşının oyunun başında gösterilmesi rakip oyunculara 1’er puan kaybettirir. Normal bitişle eli kapatan oyuncu, rakiplerine 2 puan kaybettirir. Çifte giderek veya okey atarak eli kapatan oyuncu ise rakiplerinin 4’er puanını düşürür. Oyunda ayrıca, başlangıç aşamasında taşları iyi karıştırmak gerekir. Aksi durumda taşlar sıralı gelebilir.
Taşların sıralı gelmemesi için oyunun başında iyi karıştırılması gerekir.
