TAHTA BASMACA
Oyun Kökeni: Tahta Basmaca, Türkiye (Ankara / Beypazarı) kökenli bir oyundur.
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Oyunun Oynadığı Yer: Açık Alan
Oyun Türü: Sokak Oyunu (Düz ve geniş bir alan)
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (En az 5 kişi ile oynanır)
Amaç: Ebenin dikkatini dağıtmak için dağıtılan çubukları ebe toplar ve eski yerlerine koymaya çalışır. Bu sırada ebe haricindeki oyuncular saklanır. Ebenin görevi, diğer oyuncuların tümünü bulmak ve adlarını söylemektir.
Terimler:
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): 10 cm eninde ve yarım metre boyunda bir adet tahta, kalın dalların kırılmasıyla elde edilmiş on iki adet çubuk ve tahtanın üzerine konulacak büyükçe bir taş.
Kurallar: Bu oyun erkekler (8 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
Oyunun Oynanışı
֍ Oyuna başlamadan önce ebe seçimi yapılır.
֍ Ebe seçilirken tekerleme söylenir ve bu tekerlemelerden biri şudur:
“İncik boncuk,
Sulu cimcik,
Cimciğin yarısı,
Cafer’in karısı.“
֍ Ebe seçiminin ardından oyuncuların hepsi oluşturulan oyuncağın etrafında sıralanırlar.
֍ Ebenin dışındaki oyunculardan bir tanesi tahtaya vurur ve çubukları dağıtır.
֍ Bunun ardından dağılan çubukları ebe toplar ve eski yerlerine koyar.
֍ Bu sırada diğer oyuncular da ebenin dikkatsizliğinden yararlanarak saklanırlar.
֍ Ebenin görevi, diğer oyuncuların tümünü bulmak ve adlarını söyleyerek çağırmaktır.
֍ Bunu yaparken de tahtadan fazla uzaklaşmamalıdır; çünkü bu sırada diğer oyunculardan herhangi birisi yeniden tahtaya basıp, çubukların dağılmasına neden olabilir.
֍ Hâl böyle olunca, hem ebenin bulduğu oyuncular yeniden saklanır, hem de yerlerini tahmin ettiği oyuncular yer değiştirebilir.
֍ Bu şekilde oyuncuları bulması zorlaşan ebenin, saklanan oyuncuların yapacağı hilelere karşı da uyanık olması gerekir.
֍ Tahta Basmaca oyunu, genellikle akşamüstü oynandığından oyuncular, ebeyi yanıltmak için kıyafet değiştirirler.
֍ Eğer ebe bir oyuncuya diğerinin ismiyle hitap ederse, oyuncular “Çanak çömlek patladı” diyerek saklandıkları yerlerden çıkarlar.
֍ Böylelikle oyun yeniden başlar.
֍ Eğer ebe, hiç yanılmadan ve tahtaya yeniden basılmadan tüm oyuncuların saklandıkları yeri bulursa, yeni ebe seçimi yapılır.
֍ İkinci ebe seçilirken, tekerleme söylenmez, başka bir yöntem kullanılır.
֍ Ebeden uzaklaşan diğer oyuncular, onun göremeyeceği bir yerde sayılarına uygun gelecek şekilde bir veya iki oyuncunun parmaklarından kendilerini temsil edecek birer parmak belirlerler.
֍ Ebenin yanına gittiklerinde, ondan bir parmağı seçmesi istenir.
֍ Ebe hangi parmağı seçerse, o parmağın temsil ettiği oyuncu ebe olur ve oyun baştan başlar.
֍ Oyun aynı şekilde devam edip gider.
