TEL ARABA
Oyun Kökeni: Tel Araba, Türkiye (Kahramanmaraş / Nurhak İlçesi / Zilihan köyü) kökenli bir oyundur.
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Oyunun Oynadığı Yer: Açık Alan
Oyun Türü: Sokak Oyunu (Düz ve geniş bir alan)
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (En az 2 kişi ile oynanır)
Amaç: En çok Porsil’i toplamak.
Terimler:
Porsil: İçecek Kapağı
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): Her oyuncuya ait tel araba (alüminyum telden yapılır), her oyuncuya ait belli miktarda porsil (İçecek kapakları) ve bir adet düz bir taş.
Oyun Malzemelerinin Hazırlanışı: Tel araba, iki parçadan oluşmaktadır. 3 mm kalınlığındaki alüminyum tel, direksiyon yapımı için kişinin rahatlıkla sürebileceği şekilde kesilir ve düz olarak uzatılır. Ardından bir ucu direksiyon yapmak için daireye dönüştürülür. İkinci parça ise tekerlek yapımı için kesilir ve düz bir şekilde uzatılır. Aynı birinci parçada olduğu gibi bir ucu daire şekline dönüştürülür ve diğer ucuna da aynı şekilde kıvrılarak daire şeklini alması sağlanır. İki dairenin yani tekerleğin ortasında düz olarak tel kalır ve buna direksiyonunun kancası geçirilerek sabitlenir. Hazırlanan oyuncağın etrafı isteğe göre renkli ince elektrik telleriyle sarılır.
Kurallar: Bu oyun kızlar ve erkekler (8 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
Oyunun Oynanışı
İki bölümden oluşan Tel Araba oyununun birinci bölümünde oyuncu sayısı önemli değilken, ikinci bölümde oyuncu sayısı üçe iner.
֍ Oyuna başlamadan önce her oyuncu kendi aralarında belirledikleri miktarda porsili bir kenara koyar ve başlama – bitiş çizgisini belirlerler.
֍ Çizgiler belirlendikten sonra oyuncular, tel arabalarıyla başlama çizgisine yan yana dizilirler ve verilen komutla bitiş çizgisine doğru koşmaya başlarlar.
֍ Her oyuncunun amacı; hedefe ilk olarak varmak, önde kalmaktır.
֍ Bu yarış esnasında oyuncular hayâl güçlerini devreye sokarak kendilerini ya şoför ya da arabaların yerine koyarak çeşitli araba sesleri çıkarırlar.
֍ Ayrıca bir oyuncu diğerinin motivasyonun bozmak için alay edebilir, iğneli sözler kullanabilir.
֍ Bunlara maruz kalan oyuncu da genelde aynı şekilde karşılık verir ve böylece oyuncular müthiş bir sabır ve direnme gücü sergilerler.
֍ Bu olay, aynı şekilde oyunun ikinci bölümü olan porsil oyununda da ön plana çıkar.
֍ Yarışta birinci gelen, oyunun başında ortaya konulmuş olan porsillerin hepsini kazanır.
Oyunun ikinci bölümünde ise; birinci bölümde ilk üçe giren oyuna devam etme hakkına sahiptir.
֍ Bu ilk üç, ceplerinden aynı miktarda porsili bitiş çizgisinin üstüne yan yana ve ters şekilde dizerler.
֍ Porsillerin koyulduğu yerden 15 adım geriye sayarak gelirler ve ellerine düz bir taş alarak bu 15 adımlık uzaklıktan porsillere doğru taşları atarlar.
֍ Burada bir kural söz konusudur: Attığı taşı porsillere çarptıran veya arkasına aşırtan için de bu bölümde eleme vardır.
֍ Bu oyuncular, ortaya koydukları porsilleri bırakarak yarış dışı kalır.
֍ Hiçbiri elenmediğinde ise üçü de yarışa devam ederler.
֍ Porsillerin dizildiği ve taşın atıldığı bölge arasına en yakın atan, birinci olarak yere ters şekilde konulmuş olan porsilleri taşın kenarı yardımıyla porsilin bir ucuna basarak düz çevirme hakkına sahip olur.
֍ Böylelikle düz çevirdiklerini kazanır.
֍ Oyuncu, herhangi bir porsili düz çeviremeyinceye kadar devam etme hakkına sahiptir.
֍ Çeviremediği porsilde sıra, taşı ikinci en yakın atana geçer ve ikinci oyuncu için de aynı kurallar geçerlidir.
֍ Eğer onun da çeviremediği porsil olursa sıra, taşını üçüncü en yakın atan kişiye geçer.
֍ Bu şekilde oyun, ortada porsil kalmayıncaya kadar devam eder ve bittiğinde asıl hasılatı tek kişinin kazandığı tel araba bölümüne dönülür.
֍ Oyunun ikinci bölümünde önemli olan bir nokta vardır: İkinci bölümde oyuna başlama sırası birinci bölümden bağımsızdır. Taşın atılış yakınlığına göre bir sıralama yapılır. Bu taş atma işleminde eğer taşlarını porsillere üçü de çarptırmışsa veya aşırttırmışsa, herkes ortaya koyduğu porsillerini geri alır ve oyun tel araba yarışına yani başa döner.
֍ Taş atma bölümünde üç kişiden iki kişi, taşını porsillere çarptırdığında veya aşırttığında doğal olarak elenir ve geriye kalan kişi, porsilleri düz çevirmekle uğraşamadan hepsini kazanır.
֍ Yine bu bölümde üç kişiden bir kişinin çarptırdığı veya aşırttırdığı durumlarda koymuş olduğu porsilleri bırakarak elenir ve diğer iki kişi, oyuna taşı en yakın atandan başlayarak devam eder.
֍ Hiç porsil kalmayınca da oyun biter ve en çok porsil toplayan bu bölümün birincisi olur.
֍ Eğer oyuncu hem birinci bölümde hem de bu bölümde birinci olursa en çok porsil onda olduğu için lider konumuna gelir.