ÜTÜK KÜTÜK
Oyun Kökeni: Ütük Kütük, Türkiye (Niğde / Çukurkuyu) kökenli bir oyundur.
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Oyunun Oynadığı Yer: Açık Alan
Oyun Türü: Sokak Oyunu (Düz, geniş ve toprak alan)
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (En az 2 kişiyle oynanır)
Amaç: Rakip oyuncunun kıhını bitirmek.
Terimler:
Kıh: Kuru koyun pisliği
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): Her oyuncu başına üçer tane avuç içi kadar (8 – 10 cm genişlik, 2 – 3 cm derinlikte) ev diye adlandırılan çukur, 11’er adet kıh (veya nohut, fasulye tanesi)
Kurallar: Bu oyun kızlar ve erkekler (yetişkin) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
– 2 – 3 yetişkin kişiyle oynanır.
– Kaç kişi oynayacaksa kişi başına üçer tane avuç içi kadar (8 – 10 cm genişlik, 2 – 3 cm derinlikte) ev diye adlandırılan çukurlar iki sıra halinde açılırlar.
– Her ev için 11 tane kıh (kuru koyun pisliği) konur.
– Kış günleri evlerde nohut, fasulye ile de oynanır.
– Evlere oyun malzemesi konurken üçer üçer 3 ütük + 3 kütük + 3 yetik + al 2 fetik diye 11 adet kıh her bir ev içine konur.
Oyunun Oynanışı
֍ Oyuncular arasında gönüllülük esasıyla veya sayışma ya da kura çekme yöntemi ile ilk oynayacak oyuncu belirlenir.
֍ Daha sonra diğer oyuncuların oynama sırasını belirlemek için sayışma yöntemi yapılır.
֍ İlk oyuncuda evinin birinin içindeki 11 kıhın 1’ini yerine koyarak diğer 10’nu kıh aldığı evden başlayarak teker teker sırayla dağıtır.
֍ 2’inci oyuncuda aynısını yapar.
֍ Böylece sırayla herkes evlerini dağıtır.
֍ Bu dağıtım sırasında kıhın en son geldiği evde çift ise (en fazla 4 çift) onu yer.
֍ Ondan önceki evlerde sırayla çift ise yer.
֍ Evlerde kıhlar bitene kadar oyun sırayla devam eder.
֍ Herkes yediği (biriktirdiği) kıhını kendi evine ütükleyerek kor.
֍ 1 kıh eksik olan fazla olandan tamamlanır.
֍ 10’dan aşağı olan evler tek ise tekken, çift ise çitten olur.
֍ Tamamen boş kalan evler fazla kıhı olanların biri tarafından “Kırnak” atılarak fazla kıflarını koyarak işgal eder.
֍ Tekgen olan ev kıh dağılırken en son kıh denk gelir ise sen son kıha denk getiren yer.
֍ Üç defa yenince ev olur.
֍ Çitten olan ev hiç kimse yiyemez.
֍ Ev sahibinin birikme ambarıdır.
֍ Kırnak atılan ever kırnak atandan başkası kıh atamaz.
֍ Eğer yanlışlıkla kıh atarsa elindeki tüm kıhlar kırnağın üzerine döktürülür.
֍ Kırnak başka oyunlarda da devam eder ise her seferinde kırnak sahibi aynı kişi ve aynı ev ise birde 1, ikinci de 2, üçüncüde 3 diye çoğalır.
֍ Oyun saatlerce oynanır.
֍ Kıhı biten evsiz kalır ve oyun sonunda oyunu kayıp ettiğinden bir adet kıh ceza olarak ağzında gevdirilir.
֍ Oyun aynı şekilde devam edip gider.
