UZUN EŞEK
Oyun Kökeni: Uzun Eşek, Türkiye kökenli bir oyundur.
Bandırma‘da uzun eşek oynayan çocuklar
Chicago‘da uzun eşek oynayan çocuklar
Oyunun Bilinen Diğer İsimleri:
Çotulum Eşşek: Türkiye (Niğde / Çukurkuyu)
Çörtün Eşek: Türkiye (Tunceli / Çemişgezek)
Dibra Kalesi (Kala Dibrançe): Arnavutluk
Hırik Eşek: Türkiye (Tunceli / Çemişgezek)
Kara Tavuk (Uzun Eşek): Türkiye (Niğde / Çukurkuyu)
Uzun Eşek (Afyonkarahisar): Türkiye (Afyonkarahisar / Nuh köyü)
Uzun Eşşek: Türkiye
Oyunun Oynadığı Yer: Açık Alan
Oyun Türü: Sokak Oyunu (Düz ve geniş bir alan)
Katılımcı Sayısı: Grup Oyunu (En az 8 kişi ile oynanır)
Amaç: Oyunun amacı takım halinde, rakip takım üyelerinin art arda eğilerek oluşturduğu eşeğin sırtına zıplayarak binmek ve onların yere çökmesini (veya yıkılmasını) sağlamaktır. Hakem varsa, eşeğin yıkıldığını veya atlayanların eşek yıkılmadığı halde yere temas ettiğini (faul yaptığını) teyit eder.
Terimler:
Eşek: Eğilen takım oyuncularının oluşturduğu uzun bir sehpaya benzeyen insan zinciridir.
Grup Lideri: Oyun içerisinde takım oyuncularını yöneten ve yönlendiren oyuncu.
Yastık: Eğilen takımın en önünde bulunan oyuncunun önünde, yüzü takıma dönük şekilde ayakta duran ve sırtını duvara yaslayan oyuncudur. Eğer yeterli oyuncu varsa her takım kendi yastığını belirleyebilir. Oyuncu sayısı yetersiz ise, bir kişi her iki takıma da yastıklık yapabilir. Hakem, aynı zamanda yastık olabilir.
Oyun Malzemeleri (Gereç, materyal): Herhangi bir malzeme kullanılmamaktadır.
Kurallar: Bu oyun erkekler (10 yaş ve üzeri) tarafından oynanmaktadır.
Oyuna İlişkin Genel Kurallar:
– Uzun Eşek, eğilmiş ve biri ötekinin arkasına tutunmuş birkaç kişinin üzerinden atlanılarak oynanan bir çocuk oyunu.
– Birçok ülkede farklı isimlerle farklı şekillerde oynanmaktadır.
– İki takım arasında oynanır ve oyuncu sayısında bir üst sınır yoktur ancak en az 4 kişi (ikişer kişilik takımlar) arasında oynanır.
– Artan oyuncu varsa, bu kişi hakemlik yapabilir.
– Uzun Eşek oyunu kazanımları:
- Akıl Yürütme Becerileri
- Başarıyı Tebrik
- Bir Hareketi Sürdürme (Psikomotor Beceriler)
- Büyük Kas Gelişimi (Fiziksel Beceriler)
- Çeviklik
- Dayanışma (Duyuşsal Beceriler)
- Denge (Psikomotor Beceriler)
- Diğer Oyuncuların Duygularını Anlama
- Dikkat
- Dikkati Yoğunlaştırmak (Bilişsel Beceriler)
- Düşünme Becerileri
- El ve Motor Becerileri
- El – Ayak Koordinasyonu (Psikomotor Beceriler)
- Grup Çalışmaları
- Hareketleri Hızlandırmak
- Hızlı Düşünme
- İletişim Becerileri
- İletişim ve Sosyalleşme (Sosyal ve Dil Becerileri)
- İnce Kas Becerileri (Psikomotor)
- İş Birliği
- İşitsel Zekâ
- Karar Verme (Bilişsel Beceriler)
- Kavrama Becerisi
- Konsantrasyon (Bilişsel Beceriler)
- Kurallara Uyma (Duyuşsal Beceriler)
- Kuvvet
- Küçük Kas Gelişimi (Psikomotor Beceriler)
- Mantık Yürütme
- Odaklanma
- Otokontrol
- Oyuncuların Birbirleriyle Etkileşim Kurması
- Öz Güven (Duyuşsal Beceriler)
- Paylaşım
- Sabır
- Stratejik Düşünme
- Strateji Geliştirme (Bilişsel Beceriler)
- Tepki Hızı (Psikomotor Beceriler) Gelişimi Destekleme
Oyunun Oynanışı
֍ Oyuncular arasında gönüllülük esasıyla veya Sayışma Tekerlemesi yöntemi ya da kura çekme yöntemi ile iki Grup Lideri seçilir.
֍ Grup liderleri oyuncular arasında sırayla kendi gruplarını seçerler.
֍ Böylece iki grup kurulmuş olur.
֍ Gruplar belirlendikten sonra grup liderleri kendi ebelerini belirlerler.
֍ Oyuncular iki gruba ayrıldıktan sonra hangi grubun yatacağına, hangi grubun atlayacağına karar verilir.
֍ Yatacak takım yastığın önüne dizilir.
֍ İlk baştaki oyuncu eğilerek kafasını yastığa dayar ve arkasındakiler de bir öncekinin bacaklarından tutarak eğilir ve kafalarını öndeki oyuncunun kaba etine dayar veya bacak arasına koyar.
֍ Atlayan oyuncular eşeğin üzerine bindikten sonra yıkmak amacıyla sürtünemez, ayaklarını dolayamaz.
֍ Eşek çökerse atlayan grup tekrar atlar, atlayanlardan birinin herhangi birinin vücudu yerle temas ederse yatan grup atlama hakkı kazanır.
֍ Eğer tüm grup elemanları başarılı bir şekilde eşeğe binerse, atlayanların en önündeki kişi “tek mi çift mi” deyip parmaklarıyla 1 veya 2 gösterir ve eşeğin en arkadaki oyuncusu tahmin eder.
֍ Bilirse atlama hakkı el değiştirir.
֍ Kızlı erkekli oyunlarda genellikle erkekler eşeği oluşturur.
֍ Eğer yatan takım çökertilememişse ve atlayan takım oyuncularından hiç biri yere değmemişse şu tekerleme söylenir;
“Bizim köyün imamı,
Alttan verir samanı,
Üstten çıkar dumanı,
Çattı da pattı kaç attı.“
© Oyun Kütüphanesi, 2020.
Her haklı saklıdır.
